Linguaxe non sexista

De Manual de Estilo DOG

(Diferenzas entre revisións)
 
(Non se mostran 22 revisións do historial.)
Liña 1: Liña 1:
-
__FORCETOC__
 
{{Modelo:Cabeceira}}
{{Modelo:Cabeceira}}
 +
__FORCETOC__
 +
<p style="align: justify; margin: 140px 0px 0px 0px;">O uso do masculino como xénero non marcado contribúe a invisibilizar a presenza das mulleres e a súa intervención na sociedade. Os textos institucionais das administracións públicas deben evitar os usos discriminatorios, entre eles os usos sexistas da lingua, e  promover as expresións lingüísticas mixtas, as alternativas que procuran a igualdade, a inclusión, o respecto e a claridade na comunicación.<br>
 +
</p>
 +
Na redacción dos textos para publicar no ''Diario Oficial de Galicia'' consideraremos os usos promovidos pola área de igualdade da Xunta de Galicia:<br>
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:center">
 +
<font color="#0066cc">http://igualdade.xunta.es/gl/content/linguaxe-non-sexista<br>
 +
</font>
 +
</blockquote>
 +
Segundo as súas recomendacións para introducir a perspectiva de xénero, poderiamos ter en conta o seguinte:<br>
-
 
+
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">1.</font> Nun texto onde se fai referencia a unha persoa determinada ou a un grupo de persoas do mesmo sexo, débense adaptar as formas ao xénero que corresponda.<br>
-
<p style="align: justify">
+
<br>
-
Linguaxe non sexista
+
-
O uso do masculino como xénero non marcado contribúe a invisibilizar a presenza das mulleres e a súa intervención na sociedade. Os textos institucionais das administracións públicas deben evitar os usos discriminatorios, entre eles os usos sexistas da lingua, e  promover as expresións lingüísticas mixtas, as alternativas que procuran a igualdade, a inclusión, o respecto e a claridade na comunicación.
+
-
Na redacción dos textos para publicar no Diario Oficial de Galicia consideraremos os usos promovidos pola área de igualdade da Xunta de Galicia:
+
-
http://igualdade.xunta.es/linguaxe-non-sexista
+
</p>
</p>
-
Segundo as súas recomendacións para introducir a perspectiva de xénero, poderiamos ter en conta o seguinte:
+
{| style="border-collapse:separate; border-spacing:0; border-width:1px; border-style:solid; border-color:#ccccff; padding:10;" width="50%" align="center" cellpadding="10"
-
1. Nun texto onde se fai referencia a unha persoa determinada ou a un grupo de persoas do mesmo sexo, débense adaptar as formas ao xénero que corresponda.
+
! style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff; background:#cccfff" width="50%" | '''Construcións incorrectas'''
 +
! style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff; background:#cccfff" width="50%" | '''Construcións correctas'''
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">Marta Cases, arquitec<font color="maroon">to</font> técni<font color="maroon">co</font></font><br>
 +
<font color="#0066cc"><font color="maroon">O</font> candida<font color="maroon">to</font>, Berta Martínez</font><br>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">Marta Cases, arquitecta técnica<br>
 +
A candidata, Berta Martínez<br></font>
 +
|}
 +
<br>
   
   
-
*Marta Cases, arquitecto técnico
+
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">2.</font> Preferiremos os recursos que non comporten o uso de formas dobres, como a utilización de termos colectivos, plurais ou xenéricos. No canto de:<br>
-
*O candidato, Berta Martínez
+
</p>
-
Marta Cases, arquitecta técnica
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:justify">
-
A candidata, Berta Martínez
+
<font color="maroon">''Director''</font> &#8594;  <font color="#0066cc">dirección</font><br>
-
+
<font color="maroon">''presidente''</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">presidencia</font><br>
-
2. Preferiremos os recursos que non comporten o uso de formas dobres, como a utilización de termos colectivos, plurais ou xenéricos. No canto de:
+
<font color="maroon">''voluntarios''</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">voluntariado</font><br>
-
+
<font color="maroon">''mozos''</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">mocidade</font><br>
-
Director  dirección
+
<font color="maroon">''adolescentes''</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">adolescencia</font><br>
-
presidente presidencia
+
<font color="maroon">''clientes''</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">clientela...</font><br>
-
voluntarios voluntariado
+
</blockquote>
-
mozos mocidade
+
-
adolescentes adolescencia
+
-
clientes clientela...
+
   
   
-
3. Nos formularios (solicitudes, declaracións xuradas...), e sempre que sexa posible, podemos optar polas formas despersonalizadas ou polo uso de determinantes que sexan inclusivos:
+
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">3.</font> Nos formularios (solicitudes, declaracións xuradas...), e sempre que sexa posible, podemos optar polas formas despersonalizadas ou polo uso de determinantes que sexan inclusivos:<br>
-
O interesado → a persoa interesada
+
</p>
-
O demandante → quen demanda
+
-
O solicitante → cada solicitante
+
-
Os aspirantes → as persoas aspirantes
+
-
4. Cando acudamos ás formas dobres, pódense presentar varias opcións:
+
-
a. Efectuar a dobre flexión nos substantivos:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:justify">
-
As nais e os pais
+
<font color="maroon">O interesado</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">a persoa interesada</font><br>
-
O secretario ou a secretaria
+
<font color="maroon">O demandante</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">quen demanda</font><br>
-
b. Realizala nos adxectivos ou determinantes:
+
<font color="maroon">O solicitante</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">cada solicitante</font><br>
-
Os traballadores cualificados e cualificadas
+
<font color="maroon">Os aspirantes</font>  &#8594;  <font color="#0066cc">as persoas aspirantes</font><br>
-
Os/as teclistas
+
</blockquote>
-
Nesta opción, coidaremos a alternancia na orde dos dous elementos, masculino e feminino, ao longo do texto, para outorgarlle unha coherencia igualitaria.
+
-
Para evitar o alongamento excesivo das expresións, a recorrencia, por economía lingüística e para conseguir unha maior sinxeleza, optaremos pola concordancia (en xénero e número) co termo non marcado:
+
-
*as traballadoras cualificadas e os traballadores cualificados...
+
-
*os traballadores e as traballadoras cualificadas...
+
-
No canto de:
+
-
as traballadoras e os traballadores cualificados...
+
 +
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">4.</font> Cando acudamos ás formas dobres, pódense presentar varias opcións:<br>
 +
</p>
 +
<p style="margin-left: 50px"><font color="#0066cc">a)</font> Efectuar a dobre flexión nos substantivos:<br>
 +
</p>
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">As nais e os pais<br>
 +
O secretario ou a secretaria</font>
 +
</blockquote>
 +
 +
<p style="margin-left: 50px"><font color="#0066cc">b)</font> Realizala nos adxectivos ou determinantes:<br>
 +
</p>
 +
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Os traballadores cualificados e cualificadas<br>
 +
Os/as teclistas<br></font>
 +
</blockquote>
 +
 +
<p style="margin-left: 50px">Nesta opción, coidaremos a alternancia na orde dos dous elementos, masculino e feminino, ao longo do texto, para outorgarlle unha coherencia igualitaria.<br>
 +
</p>
 +
<p style="margin-left: 50px">Para evitar o alongamento excesivo das expresións, a recorrencia, por economía lingüística e para conseguir unha maior sinxeleza, optaremos pola concordancia (en xénero e número) co termo non marcado:<br>
 +
</p>
 +
{| style="border-collapse:separate; border-spacing:0; border-width:1px; border-style:solid; border-color:#ccccff; padding:10;" width="70%" align="center" cellpadding="10"
 +
! style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff; background:#cccfff" width="50%" | '''Construcións incorrectas'''
 +
! style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff; background:#cccfff" width="50%" | '''Construcións correctas'''
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="maroon">as traballadoras cualificadas e os traballadores cualificados...<br>
 +
os traballadores e as traballadoras cualificadas...</font>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">as traballadoras e os traballadores cualificados...</font>
 +
|}
 +
<br>
Agora ben, unha vez incorporada a linguaxe non sexista, convén facer unha chamada de atención sobre determinados usos constatados que se veñen instalando e que non acaban de ser correctos:  
Agora ben, unha vez incorporada a linguaxe non sexista, convén facer unha chamada de atención sobre determinados usos constatados que se veñen instalando e que non acaban de ser correctos:  
-
Con respecto á utilización do termo inclusivo «persoa/ou «persoal»:
+
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Con respecto á utilización do termo inclusivo <font color="#0066cc">persoa/s</font> ou <font color="#0066cc">persoal</font>:
 +
</p>
-
o Deberemos realizar a concordancia de xénero e número requirida cando introducimos este termo, posto que ás veces non aparece concertado:
+
<p style="margin-left: 60px"><font color="#0066cc">'''&#9702;'''</font> Deberemos realizar a concordancia de xénero e número requirida cando introducimos este termo, posto que ás veces non aparece concertado:
-
+
</p>
-
Incorrecto
+
-
*O que se notifica para xeral coñecemento de todas as persoas interesadas no procedemento, emprazándoos para que poidan comparecer como demandados...
+
-
*II) Calquera persoa que non figure como participante nos datos da organización será excluído da actividade.
+
-
*persoas consumidoras e usuarios
+
-
*persoas titulares e membros
+
-
*ORDE do 23 de xuño de 2011 pola que se regula a xornada de traballo do persoal funcionario e laboral docentes que imparten as ensinanzas...
+
-
+
-
Correcto
+
-
O que se notifica para xeral coñecemento de todas as persoas interesadas no procedemento, emprazándoas para que poidan comparecer como demandadas...
+
-
II) Calquera persoa que non figure como participante nos datos da organización será excluída da actividade.
+
-
persoas consumidoras e usuarias
+
-
titulares e membros (invariable en xén.)
+
-
ORDE do 23 de xuño de 2011 pola que se regula a xornada de traballo do persoal funcionario e laboral docente que imparte as ensinanzas...
+
-
+
-
o Teremos en conta aqueles contextos en que o termo «persoa+adxectivo cualificativo» pode introducir matices de significado indesexados ou erróneos:
+
-
a persoa xogadora (=’que xoga con frecuencia ou amiga de xogar’)
+
-
persoas traballadoras (=’que traballan moito’) no canto de traballadores e traballadoras
+
-
persoas armadoras das embarcacións (=’que arman as embarcacións’)
+
-
persoas consumidoras (=’que consomen moito’)
+
-
• Nas listaxes que constitúen as relacións de postos de traballo (RPT), deberemos manter a posibilidade dos dous xéneros na súa denominación:
+
-
Denominación do posto: secretario/a do director/a xeral
+
-
Denominación do posto de traballo: subdirector/a xeral de Xestión Técnico-Administrativa e Orzamentaria
+
-
Denominación do posto de traballo: xefe/a do Servizo de Persoal e Asesoramento
+
-
• Ligado ás denominacións dos postos, convén destacar a normalidade na utilización de termos nos dous xéneros, o cal ata o de agora non sempre se incluía:
+
-
+
-
médica/médico
+
-
xuíz/xuíza
+
-
comadroa/comadrón
+
-
matrón/matroa
+
-
legoeiro/legoeira
+
-
limpador/limpadora
+
-
pasador/pasadora de ferro
+
-
mecánico/mecánica
+
-
xefe/xefa
+
-
presidente/presidenta
+
-
xerente (m. e f.)
+
-
axente (m. e f.)
+
-
telefonista (m. e f.)
+
-
membro (m. e f.)
+
-
+
-
• Evitaremos os contextos que son discriminatorios e non inclusivos dos dous xéneros:
+
-
+
-
*traballo hora/home
 
-
traballo hora/persoa
+
{| style="border-collapse:separate; border-spacing:0; border-width:1px; border-style:solid; border-color:#ccccff; padding:10;" width="70%" align="center" cellpadding="20"
-
+
! style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff; background:#cccfff" width="50%" | '''Construcións incorrectas'''
 +
! style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff; background:#cccfff" width="50%" | '''Construcións correctas'''
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">O que se notifica para xeral coñecemento de ''todas'' <font color="maroon">as persoas interesadas</font> no procedemento, emprazándo<font color="maroon">os</font> para que poidan comparecer como demanda<font color="maroon">dos</font>...</font>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">O que se notifica para xeral coñecemento de <font color="maroon">todas as persoas interesadas</font> no procedemento, emprazándo<font color="maroon">as</font> para que poidan comparecer como demanda<font color="maroon">das</font>...</font>
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">II) <font color="maroon">Calquera persoa</font> que non figure como participante nos datos da organización será <font color="maroon">excluído</font> da actividade.</font>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">II) <font color="maroon">Calquera persoa</font> que non figure como participante nos datos da organización será <font color="maroon">excluída</font> da actividade.</font>
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">persoas consumidoras e usuarios</font>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">persoas consumidoras e usuarias</font>
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">persoas titulares e membros</font>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">titulares e membros</font> (invariable en xén.)
 +
|-
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">ORDE do 23 de xuño de 2011 pola que se regula a xornada de traballo do <font color="maroon">persoal funcionario e laboral</font> docen<font color="maroon">tes</font> que impar<font color="maroon">ten</font> as ensinanzas...</font>
 +
| style="border-style:solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color:#ccccff" align="justify" | <font color="#0066cc">ORDE do 23 de xuño de 2011 pola que se regula a xornada de traballo do <font color="maroon">persoal funcionario e laboral</font> docen<font color="maroon">te</font> que impar<font color="maroon">te</font> as ensinanzas...</font>
 +
|}
 +
<br>
-
• Canto ao uso das barras con formas dobres, de se usaren, convén reproducir no segundo termo a totalidade da palabra cando se trata de palabras monosílabas:
+
<p style="margin-left: 60px"><font color="#0066cc">'''&#9702;'''</font> Teremos en conta aqueles contextos en que o termo «persoa+adxectivo cualificativo» pode introducir matices de significado indesexados ou erróneos:<br>
 +
</p>
-
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:justify">
-
*do/a
+
<font color="#0066cc">a persoa xogadora (=&#171;que xoga con frecuencia ou amiga de xogar&#187;)<br>
-
*un/ha ou *un/nha
+
persoas traballadoras (=&#171;que traballan moito&#187;)</font> no canto de <font color="#0066cc">traballadores e traballadoras<br>
 +
persoas armadoras das embarcacións (=&#171;que arman as embarcacións&#187;)<br>
 +
persoas consumidoras (=&#171;que consomen moito&#187;)</font>
 +
</blockquote>
 +
 
 +
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Nas listaxes que constitúen as relacións de postos de traballo (RPT), deberemos manter a posibilidade dos dous xéneros na súa denominación:<br>
 +
</p>
 +
 
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 100px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Denominación do posto: secretario/a do director/a xeral<br>
 +
Denominación do posto de traballo: subdirector/a xeral de Xestión Técnico-Administrativa e Orzamentaria<br>
 +
Denominación do posto de traballo: xefe/a do Servizo de Persoal e Asesoramento</font>
 +
</blockquote>
 +
 
 +
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Ligado ás denominacións dos postos, convén destacar a normalidade na utilización de termos nos dous xéneros, o cal ata o de agora non sempre se incluía:<br>
 +
</p>
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding:0px 0px 0px 0px; text-align:justify">
 +
<div style="column-count:3;-moz-column-count:3;-webkit-column-count:3;margin-left:200px">
 +
<font color="#0066cc">médica <font color="#000000">/</font> médico<br>
 +
xuíz <font color="#000000">/</font> xuíza<br>
 +
comadroa <font color="#000000">/</font >comadrón<br>
 +
matrón <font color="#000000">/</font> matroa<br>
 +
legoeiro <font color="#000000">/</font> legoeira<br>
 +
limpador <font color="#000000">/</font> limpadora<br>
 +
pasador <font color="#000000">/</font> pasadora de ferro<br>
 +
mecánico <font color="#000000">/</font> mecánica<br>
 +
xefe <font color="#000000">/</font> xefa<br>
 +
presidente <font color="#000000">/</font> presidenta<br>
 +
xerente (m. e f.)<br>
 +
axente (m. e f.)<br>
 +
telefonista (m. e f.)<br>
 +
membro (m. e f.)<br>
 +
</font>
 +
</div>
 +
</blockquote>
   
   
-
do/da
+
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Evitaremos os contextos que son discriminatorios e non inclusivos dos dous xéneros:<br>
-
un/unha
+
</p>
-
• Á hora de utilizar as barras deberiamos medir cal é o alcance do que queremos expresar, para que non se dean contextos erróneos como:  
+
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding:0px 400px 0px 400px; text-align:center">
 +
<div style="column-count:2;-moz-column-count:2;-webkit-column-count:2;column-gap:2px;-moz-column-gap:2px;-webkit-column-gap:2px;">
 +
<font color="#0066cc">traballo hora/home<br>
 +
traballo hora/persoa<br>
 +
</font>
 +
</div>
 +
</blockquote>
 +
 +
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Canto ao uso das barras con formas dobres, de se usaren, convén reproducir no segundo termo a totalidade da palabra cando se trata de palabras monosílabas:<br>
 +
</p>
 +
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding:0px 400px 0px 400px; text-align:center">
 +
<div style="column-count:2;-moz-column-count:2;-webkit-column-count:2;column-gap:2px;-moz-column-gap:2px;-webkit-column-gap:2px;">
 +
<font color="#0066cc">do/a<br>
 +
un/ha <font color="#000000">ou</font> un/nha<br>
 +
do/da<br>
 +
un/unha<br>
 +
</font>
 +
</div>
 +
</blockquote>
 +
 +
 +
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Á hora de utilizar as barras deberiamos medir cal é o alcance do que queremos expresar, para que non se dean contextos erróneos como:<br>
 +
</p>
 +
 +
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding:0px 300px 0px 300px; text-align:center">
 +
<div style="column-count:2;-moz-column-count:2;-webkit-column-count:2;column-gap:2px;-moz-column-gap:2px;-webkit-column-gap:2px;">
 +
<font color="#0066cc">os postos a eles/elas <font color="maroon">reservados/as</font><br>
 +
os postos a eles/elas <font color="maroon">reservados</font><br>
 +
</font>
 +
</div>
 +
</blockquote>
   
   
-
*os postos a eles/elas reservados/as
+
<p style="margin-left: 30px"><font color="#0066cc">&#8226;</font> Non recorreremos nunca á arroba para reflectir os dous xéneros:<br>
-
os postos a eles/elas reservados
+
</p>
-
+
 
-
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding:0px 300px 0px 300px; text-align:center">
-
Non recorreremos nunca á arroba para reflectir os dous xéneros:
+
<div style="column-count:2;-moz-column-count:2;-webkit-column-count:2;column-gap:2px;-moz-column-gap:2px;-webkit-column-gap:2px;">
 +
<font color="#0066cc">estimad@s...<br>
 +
traballador@s<br>
 +
alumn@s<br>
 +
psicólog@s<br>
 +
</font>
 +
</div>
 +
</blockquote>
 +
 
   
   
-
estimad@s...
+
Para a obtención de máis recursos sobre termos lingüísticos non sexistas, suxestións igualitarias, inclusivas, termos colectivos ou xenéricos existe unha aplicación:<br>
-
traballador@s
+
-
alumn@s
+
-
psicólog@s
+
-
Para a obtención de máis recursos sobre termos lingüísticos non sexistas, suxestións igualitarias, inclusivas, termos colectivos ou xenéricos existe unha aplicación:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding:10px 10px 10px 10px; text-align:center">
-
http://www.exeria.net
+
<font color="#0066cc">http://www.exeria.net<br>
 +
</font>
 +
</blockquote>

Revisión actual feita o 3 de maio de 2013 ás 11:43

Páxinas principais


O uso do masculino como xénero non marcado contribúe a invisibilizar a presenza das mulleres e a súa intervención na sociedade. Os textos institucionais das administracións públicas deben evitar os usos discriminatorios, entre eles os usos sexistas da lingua, e promover as expresións lingüísticas mixtas, as alternativas que procuran a igualdade, a inclusión, o respecto e a claridade na comunicación.

Na redacción dos textos para publicar no Diario Oficial de Galicia consideraremos os usos promovidos pola área de igualdade da Xunta de Galicia:

http://igualdade.xunta.es/gl/content/linguaxe-non-sexista

Segundo as súas recomendacións para introducir a perspectiva de xénero, poderiamos ter en conta o seguinte:

1. Nun texto onde se fai referencia a unha persoa determinada ou a un grupo de persoas do mesmo sexo, débense adaptar as formas ao xénero que corresponda.

Construcións incorrectas Construcións correctas
Marta Cases, arquitecto técnico

O candidato, Berta Martínez

Marta Cases, arquitecta técnica

A candidata, Berta Martínez


2. Preferiremos os recursos que non comporten o uso de formas dobres, como a utilización de termos colectivos, plurais ou xenéricos. No canto de:

Directordirección
presidentepresidencia
voluntariosvoluntariado
mozosmocidade
adolescentesadolescencia
clientesclientela...

3. Nos formularios (solicitudes, declaracións xuradas...), e sempre que sexa posible, podemos optar polas formas despersonalizadas ou polo uso de determinantes que sexan inclusivos:

O interesadoa persoa interesada
O demandantequen demanda
O solicitantecada solicitante
Os aspirantesas persoas aspirantes

4. Cando acudamos ás formas dobres, pódense presentar varias opcións:

a) Efectuar a dobre flexión nos substantivos:

As nais e os pais
O secretario ou a secretaria

b) Realizala nos adxectivos ou determinantes:

Os traballadores cualificados e cualificadas
Os/as teclistas

Nesta opción, coidaremos a alternancia na orde dos dous elementos, masculino e feminino, ao longo do texto, para outorgarlle unha coherencia igualitaria.

Para evitar o alongamento excesivo das expresións, a recorrencia, por economía lingüística e para conseguir unha maior sinxeleza, optaremos pola concordancia (en xénero e número) co termo non marcado:

Construcións incorrectas Construcións correctas
as traballadoras cualificadas e os traballadores cualificados...

os traballadores e as traballadoras cualificadas...

as traballadoras e os traballadores cualificados...


Agora ben, unha vez incorporada a linguaxe non sexista, convén facer unha chamada de atención sobre determinados usos constatados que se veñen instalando e que non acaban de ser correctos:  

Con respecto á utilización do termo inclusivo persoa/s ou persoal:

Deberemos realizar a concordancia de xénero e número requirida cando introducimos este termo, posto que ás veces non aparece concertado:


Construcións incorrectas Construcións correctas
O que se notifica para xeral coñecemento de todas as persoas interesadas no procedemento, emprazándoos para que poidan comparecer como demandados... O que se notifica para xeral coñecemento de todas as persoas interesadas no procedemento, emprazándoas para que poidan comparecer como demandadas...
II) Calquera persoa que non figure como participante nos datos da organización será excluído da actividade. II) Calquera persoa que non figure como participante nos datos da organización será excluída da actividade.
persoas consumidoras e usuarios persoas consumidoras e usuarias
persoas titulares e membros titulares e membros (invariable en xén.)
ORDE do 23 de xuño de 2011 pola que se regula a xornada de traballo do persoal funcionario e laboral docentes que imparten as ensinanzas... ORDE do 23 de xuño de 2011 pola que se regula a xornada de traballo do persoal funcionario e laboral docente que imparte as ensinanzas...


Teremos en conta aqueles contextos en que o termo «persoa+adxectivo cualificativo» pode introducir matices de significado indesexados ou erróneos:

a persoa xogadora (=«que xoga con frecuencia ou amiga de xogar»)
persoas traballadoras (=«que traballan moito»)
no canto de traballadores e traballadoras
persoas armadoras das embarcacións (=«que arman as embarcacións»)
persoas consumidoras (=«que consomen moito»)

Nas listaxes que constitúen as relacións de postos de traballo (RPT), deberemos manter a posibilidade dos dous xéneros na súa denominación:

Denominación do posto: secretario/a do director/a xeral
Denominación do posto de traballo: subdirector/a xeral de Xestión Técnico-Administrativa e Orzamentaria
Denominación do posto de traballo: xefe/a do Servizo de Persoal e Asesoramento

Ligado ás denominacións dos postos, convén destacar a normalidade na utilización de termos nos dous xéneros, o cal ata o de agora non sempre se incluía:

médica / médico
xuíz / xuíza
comadroa /comadrón
matrón / matroa
legoeiro / legoeira
limpador / limpadora
pasador / pasadora de ferro
mecánico / mecánica
xefe / xefa
presidente / presidenta
xerente (m. e f.)
axente (m. e f.)
telefonista (m. e f.)
membro (m. e f.)

Evitaremos os contextos que son discriminatorios e non inclusivos dos dous xéneros:

traballo hora/home
traballo hora/persoa

Canto ao uso das barras con formas dobres, de se usaren, convén reproducir no segundo termo a totalidade da palabra cando se trata de palabras monosílabas:

do/a
un/ha ou un/nha
do/da
un/unha


Á hora de utilizar as barras deberiamos medir cal é o alcance do que queremos expresar, para que non se dean contextos erróneos como:

os postos a eles/elas reservados/as
os postos a eles/elas reservados

Non recorreremos nunca á arroba para reflectir os dous xéneros:

estimad@s...
traballador@s
alumn@s
psicólog@s


Para a obtención de máis recursos sobre termos lingüísticos non sexistas, suxestións igualitarias, inclusivas, termos colectivos ou xenéricos existe unha aplicación:

http://www.exeria.net
Ferramentas persoais
Xunta de Galicia