Toponimia
De Manual de Estilo DOG
(→Topónimos españois) |
|||
(Non se mostran 25 revisións do historial.) | |||
Liña 1: | Liña 1: | ||
+ | {{Modelo:Cabeceira}} | ||
+ | |||
== Toponimia galega == | == Toponimia galega == | ||
- | A Lei 3/1983, do 15 de xuño, de normalización lingüística, establece no seu artigo 10.1: «Os topónimos de Galicia terán como única forma oficial a galega[http:// | + | A Lei 3/1983, do 15 de xuño, de normalización lingüística, establece no seu artigo 10.1: «Os topónimos de Galicia terán como única forma oficial a galega [http://toponimia.xunta.es/gl/inicio (<ins>Toponimia de Galicia</ins>)].» |
- | Daquela, os topónimos galegos deben empregarse sempre, calquera que sexa a lingua en que redactemos, na forma galega ditaminada pola Comisión de Toponimia e aprobada pola Xunta de Galicia[http:// | + | Daquela, os topónimos galegos deben empregarse sempre, calquera que sexa a lingua en que redactemos, na forma galega ditaminada pola Comisión de Toponimia e aprobada pola Xunta de Galicia [http://toponimia.xunta.es/gl/inicio (<ins>Toponimia de Galicia</ins>)]: |
Liña 11: | Liña 13: | ||
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Castelán | ! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Castelán | ||
|- | |- | ||
- | | style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | Os concellos da Rúa, O Barco de Valdeorras e Rubiá están na comarca de Valdeorras. | + | | style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">Os concellos da Rúa, O Barco de Valdeorras e Rubiá están na comarca de Valdeorras. |
- | | style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | Los ayuntamientos de A Rúa, O Barco de Valdeorras y Rubiá están en la comarca de Valdeorras. | + | | style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">Los ayuntamientos de A Rúa, O Barco de Valdeorras y Rubiá están en la comarca de Valdeorras. |
|- | |- | ||
- | | style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | A Caguenla é un lugar da parroquia do Esto, no concello de Cabana de Bergantiños. | + | | style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">A Caguenla é un lugar da parroquia do Esto, no concello de Cabana de Bergantiños. |
- | | style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | A Caguenla es un lugar de la parroquia de O Esto, en el municipio de Cabana de Bergantiños. | + | | style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">A Caguenla es un lugar de la parroquia de O Esto, en el municipio de Cabana de Bergantiños. |
|} | |} | ||
- | OBSERVACIÓNS: | + | <blockquote style="background: #E7FEFF; border: 1px solid #ccccff; padding:1em; text-align:justify"> |
+ | OBSERVACIÓNS:<br> | ||
- | ::*Como vemos nos exemplos, cando redactamos en galego os artigos dos topónimos contraen coas preposición, igual que as palabras comúns. En castelán non se fai tal contracción. | + | ::*Como vemos nos exemplos, cando redactamos en galego os artigos dos topónimos contraen coas preposición, igual que as palabras comúns. En castelán non se fai tal contracción.<br> |
- | ::*Respecto das denominacións das parroquias, o [http://cpapx.xunta.es/toponimia-oficial | + | ::*Respecto das denominacións das parroquias, o [http://cpapx.xunta.es/toponimia-oficial <ins><font color="darkblue">Nomenclátor</font></ins>] inclúe entre parénteses a advocación de todas elas ―Laraxe (<font style="color:maroon">San Mamede</font>) ―, pero cando as citamos en textos administrativos, tal dato é prescindible, salvo que a advocación forme parte do nome da parroquia: <font color="#0066cc">''San Martiño do Porto e Santa Cruz do Salto son dúas parroquias do concello de Cabanas''</font>. |
+ | </blockquote> | ||
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> | <div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> | ||
Liña 29: | Liña 33: | ||
== Toponimia de fóra de Galicia == | == Toponimia de fóra de Galicia == | ||
- | En certos ámbitos, como o xornalístico, os topónimos non galegos (españois e doutros países) adoitan adaptarse ao galego, tanto fonética como morfoloxicamente (''Alxeria, Castela-A Mancha, Guadalaxara, Moscova, Texo, Xetafe, Xirona''...). | + | En certos ámbitos, como o xornalístico, os topónimos non galegos (españois e doutros países) adoitan adaptarse ao galego, tanto fonética como morfoloxicamente (<font color="#0066cc">''Alxeria, Castela-A Mancha, Guadalaxara, Moscova, Texo, Xetafe, Xirona''</font>...). |
Agora ben, no ámbito institucional, en topónimos do Estado español debe primar o criterio de oficialidade ou dobre oficialidade e non o de adaptación. | Agora ben, no ámbito institucional, en topónimos do Estado español debe primar o criterio de oficialidade ou dobre oficialidade e non o de adaptación. | ||
Liña 39: | Liña 43: | ||
=== Topónimos españois === | === Topónimos españois === | ||
- | * Os topónimos estatais das comunidades autónomas onde o castelán é a única lingua oficial empregaranse na forma castelá: ''Badajoz, Castilla y León, Castilla-La Mancha, Jaén, Torrejón''... | + | * Os topónimos estatais das comunidades autónomas onde o castelán é a única lingua oficial empregaranse na forma castelá: <font color="#0066cc">''Badajoz, Castilla y León, Castilla-La Mancha, Jaén, Torrejón de Ardoz''</font>... |
- | :OBSERVACIÓN: Empréganse en forma adaptada ao galego os topónimos ''Douro'' e ''Texo''. | + | <blockquote style="background: #E7FEFF; border: 1px solid #ccccff; padding:1em; text-align:justify"> |
+ | :OBSERVACIÓN: Empréganse en forma adaptada ao galego os topónimos <font color="#0066cc">''Douro''</font> e <font color="#0066cc">''Texo''</font>. | ||
+ | </blockquote> | ||
- | :Para a denominación das comunidades autónomas, e da súa forma de organización, véxase a | + | :Para a denominación das comunidades autónomas, e da súa forma de organización, véxase a epigrafe [[Media:A26878_26890P12_13.pdf | <ins>c) Denominaciones oficiales.</ins>]]<ref>RESOLUCIÓN de 28 de julio de 2005, de la Subsecretaría, por la que se da publicidad al Acuerdo del Consejo de Ministros, de 22 de julio de 2005, por el que se aprueban las Directrices de técnica normativa [http://www.boe.es/boe/dias/2005/07/29/pdfs/A26878-26890.pdf <ins>(BOE núm. 180, do 29 de xullo)</ins>]. [[Media:A26878_26890P12_13.pdf | <ins><font color="blue">Páxinas 26889 e 26890</font></ins>]].</ref> |
* Os topónimos das comunidades autónomas de Illes Balears, Cataluña, Comunidade Valenciana e País Vasco empregaranse, tanto nos textos redactados en castelán como nos redactados en galego, na forma oficial recollida na lexislación estatal ou autonómica respectiva: | * Os topónimos das comunidades autónomas de Illes Balears, Cataluña, Comunidade Valenciana e País Vasco empregaranse, tanto nos textos redactados en castelán como nos redactados en galego, na forma oficial recollida na lexislación estatal ou autonómica respectiva: | ||
Liña 49: | Liña 55: | ||
:Así: | :Así: | ||
- | ::<font color="#0088cc">•</font> | + | ::<font color="#0088cc">•</font> <font color="#0066cc">Girona</font> e <font color="#0066cc">Lleida</font> ([[Media:Lei_2_1992.pdf|<ins><font color="darkblue">Lei estatal 2/1992, do 28 de febreiro, BOE núm. 29, do 2 de febreiro</font></ins>]]). |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> Gipuzkoa e Bizkaia ([[Media:Ley_19_2011.pdf|Lei estatal 19/2011, do 5 de xullo, BOE núm. 160, do 6 de xullo]]). | + | ::<font color="#0088cc">•</font> <font color="#0066cc">Gipuzkoa</font> e <font color="#0066cc">Bizkaia</font> ([[Media:Ley_19_2011.pdf|<ins><font color="darkblue">Lei estatal 19/2011, do 5 de xullo, BOE núm. 160, do 6 de xullo</font></ins>]]). |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> Alacant, Elx ou Castelló ([[Media:1994_830871.pdf|Orde do 1 de decembro de 1993, da Consellería de Educación e Ciencia, sobre o uso das linguas oficiais na toponimia, na sinalización das vías de comunicación e na rotulación dos servizos públicos no ámbito territorial da Comunidade Valenciana]]). | + | ::<font color="#0088cc">•</font> <font color="#0066cc">Alacant</font>, <font color="#0066cc">Elx</font> ou <font color="#0066cc">Castelló</font> ([[Media:1994_830871.pdf|<ins><font color="darkblue">Orde do 1 de decembro de 1993, da Consellería de Educación e Ciencia, sobre o uso das linguas oficiais na toponimia, na sinalización das vías de comunicación e na rotulación dos servizos públicos no ámbito territorial da Comunidade Valenciana</font></ins>]]). |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> Andratx, Eivissa... ([[Media:Mp38.pdf|Decreto 2/2004, de 16 de enero, de modificación del Decreto 36/1988, de 14 de abril, por el cual se publican en el BOCAIB las formas oficiales de los topónimos de las Illes Balears.]]). | + | ::<font color="#0088cc">•</font> <font color="#0066cc">Andratx</font>, <font color="#0066cc">Eivissa</font>... ([[Media:Mp38.pdf|<ins><font color="darkblue">Decreto 2/2004, de 16 de enero, de modificación del Decreto 36/1988, de 14 de abril, por el cual se publican en el BOCAIB las formas oficiales de los topónimos de las Illes Balears.</font></ins>]]). |
* Cando se tratar dun topónimo con forma dobre ou bilingüe, indicaranse esas dúas formas oficiais separadas por unha barra lateral (neste caso respectarase a orde en que se inscribisen oficialmente): | * Cando se tratar dun topónimo con forma dobre ou bilingüe, indicaranse esas dúas formas oficiais separadas por unha barra lateral (neste caso respectarase a orde en que se inscribisen oficialmente): | ||
Liña 61: | Liña 67: | ||
:Así: | :Así: | ||
- | ::<font color="#0088cc">•</font> | + | ::<font color="#0088cc">•</font> <font color="#0066cc">Araba/Álava</font> ([[Media:Ley 19 2011.pdf|<ins><font color="darkblue">Lei estatal 19/2011, do 5 de xullo, BOE núm. 160, do 6 de xullo</font></ins>]]). |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> | + | ::<font color="#0088cc">•</font> <font color="#0066cc">Donostia/San Sebastián</font> ([[Media:BOE-A-2012-11967.pdf | <ins><font color="darkblue">Orden Foral de 27 de julio de 2012, BOE núm. 230, do 24 de setembro</font></ins>]]) |
Nos seguintes enlaces pode consultarse a toponimia oficial de distintas comunidades autónomas: | Nos seguintes enlaces pode consultarse a toponimia oficial de distintas comunidades autónomas: | ||
- | ::<font color="#0088cc">•</font> Cataluña: http://www20.gencat.cat/portal/site/territori/menuitem.dbf7b17bb47cda345f13ae92b0c0e1a0/?vgnextoid=32f04413c1548210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD&vgnextchannel=32f04413c1548210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD | + | ::<font color="#0088cc">•</font> Cataluña: <ins>http://www20.gencat.cat/portal/site/territori/menuitem.dbf7b17bb47cda345f13ae92b0c0e1a0/?vgnextoid=32f04413c1548210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD&vgnextchannel=32f04413c1548210VgnVCM1000008d0c1e0aRCRD</ins> |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> Comunidade Valenciana: http://terrasit.gva.es/es/ver?servicio=toponimia | + | ::<font color="#0088cc">•</font> Comunidade Valenciana: <ins>http://terrasit.gva.es/es/ver?servicio=toponimia</ins> |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> País Vasco: http://www1.euskadi.net/euskara_udalerriak/indice_c.asp?ilocal=c | + | ::<font color="#0088cc">•</font> País Vasco: <ins>http://www1.euskadi.net/euskara_udalerriak/indice_c.asp?ilocal=c</ins> |
- | ::<font color="#0088cc">•</font> Datos del Registro de Entidades Locales Ministerio de Hacienda y Administraciones Públicas. Versión dixital: http://ssweb.mpt.es/REL/ | + | ::<font color="#0088cc">•</font> Datos del Registro de Entidades Locales Ministerio de Hacienda y Administraciones Públicas. Versión dixital: <ins>http://ssweb.mpt.es/REL/</ins> |
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> | <div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> | ||
Liña 81: | Liña 87: | ||
Os topónimos non españois adáptanse ao galego cando así estea consolidado no uso e mantéñense na forma orixinal no resto dos casos: | Os topónimos non españois adáptanse ao galego cando así estea consolidado no uso e mantéñense na forma orixinal no resto dos casos: | ||
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Beixing</font> (galego) → <font color="#0066cc">Beijing</font> (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Bos Aires</font> (galego) → <font color="#0066cc">Buenos Aires</font> (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Nova York</font> (galego) → <font color="#0066cc">Nueva York</font> (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Iemen</font> (galego) → <font color="#0066cc">Yemen</font> (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Paraguai</font> (galego) → <font color="#0066cc">Paraguay</font> (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Xangai</font> (galego) → <font color="#0066cc">Shangha</font>i (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Xeorxia</font> (galego) → <font color="#0066cc">Georgia</font> (castelán)<br> |
- | :: | + | ::<font color="#0066cc">Uruguai</font> (galego) → <font color="#0066cc">Uruguay</font> (castelán)<br> |
+ | |||
+ | <div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> | ||
+ | |||
+ | ==Referencias== | ||
+ | |||
+ | <references/> | ||
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> | <div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude> |
Revisión actual feita o 3 de maio de 2013 ás 06:55
Páxinas principais |
Índice |
Toponimia galega
A Lei 3/1983, do 15 de xuño, de normalización lingüística, establece no seu artigo 10.1: «Os topónimos de Galicia terán como única forma oficial a galega (Toponimia de Galicia).»
Daquela, os topónimos galegos deben empregarse sempre, calquera que sexa a lingua en que redactemos, na forma galega ditaminada pola Comisión de Toponimia e aprobada pola Xunta de Galicia (Toponimia de Galicia):
Galego | Castelán |
---|---|
Os concellos da Rúa, O Barco de Valdeorras e Rubiá están na comarca de Valdeorras. | Los ayuntamientos de A Rúa, O Barco de Valdeorras y Rubiá están en la comarca de Valdeorras. |
A Caguenla é un lugar da parroquia do Esto, no concello de Cabana de Bergantiños. | A Caguenla es un lugar de la parroquia de O Esto, en el municipio de Cabana de Bergantiños. |
OBSERVACIÓNS:
- Como vemos nos exemplos, cando redactamos en galego os artigos dos topónimos contraen coas preposición, igual que as palabras comúns. En castelán non se fai tal contracción.
- Respecto das denominacións das parroquias, o Nomenclátor inclúe entre parénteses a advocación de todas elas ―Laraxe (San Mamede) ―, pero cando as citamos en textos administrativos, tal dato é prescindible, salvo que a advocación forme parte do nome da parroquia: San Martiño do Porto e Santa Cruz do Salto son dúas parroquias do concello de Cabanas.
Toponimia de fóra de Galicia
En certos ámbitos, como o xornalístico, os topónimos non galegos (españois e doutros países) adoitan adaptarse ao galego, tanto fonética como morfoloxicamente (Alxeria, Castela-A Mancha, Guadalaxara, Moscova, Texo, Xetafe, Xirona...).
Agora ben, no ámbito institucional, en topónimos do Estado español debe primar o criterio de oficialidade ou dobre oficialidade e non o de adaptación.
En consecuencia, estes son os criterios que se seguirán nos textos que se publiquen no DOG e tamén o recomendado para outras publicacións institucionais:
Topónimos españois
- Os topónimos estatais das comunidades autónomas onde o castelán é a única lingua oficial empregaranse na forma castelá: Badajoz, Castilla y León, Castilla-La Mancha, Jaén, Torrejón de Ardoz...
- OBSERVACIÓN: Empréganse en forma adaptada ao galego os topónimos Douro e Texo.
- Para a denominación das comunidades autónomas, e da súa forma de organización, véxase a epigrafe c) Denominaciones oficiales.[1]
- Os topónimos das comunidades autónomas de Illes Balears, Cataluña, Comunidade Valenciana e País Vasco empregaranse, tanto nos textos redactados en castelán como nos redactados en galego, na forma oficial recollida na lexislación estatal ou autonómica respectiva:
- Así:
- • Girona e Lleida (Lei estatal 2/1992, do 28 de febreiro, BOE núm. 29, do 2 de febreiro).
- • Gipuzkoa e Bizkaia (Lei estatal 19/2011, do 5 de xullo, BOE núm. 160, do 6 de xullo).
- Cando se tratar dun topónimo con forma dobre ou bilingüe, indicaranse esas dúas formas oficiais separadas por unha barra lateral (neste caso respectarase a orde en que se inscribisen oficialmente):
- Así:
- • Araba/Álava (Lei estatal 19/2011, do 5 de xullo, BOE núm. 160, do 6 de xullo).
- • Donostia/San Sebastián ( Orden Foral de 27 de julio de 2012, BOE núm. 230, do 24 de setembro)
Nos seguintes enlaces pode consultarse a toponimia oficial de distintas comunidades autónomas:
- • Comunidade Valenciana: http://terrasit.gva.es/es/ver?servicio=toponimia
- • Datos del Registro de Entidades Locales Ministerio de Hacienda y Administraciones Públicas. Versión dixital: http://ssweb.mpt.es/REL/
Topónimos non españois
Os topónimos non españois adáptanse ao galego cando así estea consolidado no uso e mantéñense na forma orixinal no resto dos casos:
- Beixing (galego) → Beijing (castelán)
- Bos Aires (galego) → Buenos Aires (castelán)
- Nova York (galego) → Nueva York (castelán)
- Iemen (galego) → Yemen (castelán)
- Paraguai (galego) → Paraguay (castelán)
- Xangai (galego) → Shanghai (castelán)
- Xeorxia (galego) → Georgia (castelán)
- Uruguai (galego) → Uruguay (castelán)
- Beixing (galego) → Beijing (castelán)
Referencias
- ↑ RESOLUCIÓN de 28 de julio de 2005, de la Subsecretaría, por la que se da publicidad al Acuerdo del Consejo de Ministros, de 22 de julio de 2005, por el que se aprueban las Directrices de técnica normativa (BOE núm. 180, do 29 de xullo). Páxinas 26889 e 26890.