Elementos constantes da estrutura xeral dos textos

De Manual de Estilo DOG

Revisión actual feita o 24 de novembro de 2022 ás 15:14

Todos os documentos publicados no DOG teñen unha estrutura común, que é a seguinte: cabeceira, corpo do documento, peche e anexos.

Cabeceira

O documentos publícanse no DOG con varios elementos fixos na cabeceira:

Sección

As seccións agrupan os distintos tipos de disposicións e anuncios. A clasificación dos documentos nas diferentes seccións compete á Unidade de Xestión do DOG. O título de cada sección que vai precedido de numeración romana é o seguinte:

I. DISPOSICIÓNS XERAIS

II. AUTORIDADES E PERSOAL

a) Cesamentos

b) Nomeamentos

c) Substitucións

III. OUTRAS DISPOSICIÓNS

IV. OPOSICIÓNS E CONCURSOS

V. ADMINISTRACIÓN DE XUSTIZA

VI. ANUNCIOS

a) Administración autonómica

b) Administración local

c) Outros anuncios

Organismo que publica

Indicarase sempre o nome da entidade que emite o documento. Só poderán ser entidades emisoras as que constan na relación que figura no portal de envío telemático de documentos. A selección da entidade emisora corresponde ao propio organismo emisor.

Ao indicar o organismo publicador, cómpre prestar especial atención ao feito de que o documento poida aparecer baixo a epígrafe dun organismo dependente dunha unidade superior ou baixo esta última. É dicir, un documento pode ser publicado baixo a epígrafe da Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza ou baixo a epígrafe da Escola Galega de Administración Pública; ou baixo a Consellería do Medio Rural e do Mar ou Portos de Galicia. Nestes casos, será o organismo autónomo ou ente dependente da consellería o que se seleccionará, non a consellería.

Formato:

• Maiúsculas negras, interliñado 1,5 liñas, sen sangría

• Xustificación: esquerda

• Sangría: sen sangría

• Espazo antes de parágrafo: 5 mm

Exemplos:

CONSELLERÍA DE PRESIDENCIA, ADMINISTRACIÓNS PÚBLICAS E XUSTIZA

{maiúsculas negras; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación esquerda; espazo despois de parágrafo 5 mm}

ESCOLA GALEGA DE ADMINISTRACIÓN PÚBLICA

{maiúsculas negras; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación esquerda; espazo despois de parágrafo 5 mm}

Sumario

O sumario ou título do documento é un extracto que adianta o contido da disposición. Nel indicarase a subentidade, de existir, dependente da entidade emisora responsable da publicación do documento. O sumario deberá conter os seguintes datos:

Observacións para a redacción de sumarios:

• Nos decretos expresarase: o número, seguido dunha barra oblicua (/) co ano completo que corresponda, e logo a data, entre comas. O número do decreto será asignado pola Unidade de Xestión do DOG.

• Nas datas, o día e o ano expresaranse en cifras e o mes, en letra. En galego, a data irá precedida da contracción do; en castelán, da preposición de. Despois do ano non se pon coma, a non ser que se exprese a denominación da subunidade que emite o documento. No ano non se pon punto para separar a unidade de millar do resto.

• Nos sumarios non se debe dar máis información que a estritamente necesaria para orientar sobre o tema da disposición. Evitaranse aqueles datos que son máis propios do corpo do documento.

• Os edictos e as cédulas dos xulgados van identificados sempre co número de autos ou de sentenza; no caso dos concellos e demais entes publicadores darase algunha información xenérica (a convocatoria dunha praza, unha licenza de obras, a aprobación dun plan de ordenación...) que poida identificar o documento. Cando o haxa, porase, ademais, o número de expediente.

• O número de expediente, en caso de habelo, expresarase entre parénteses, poñendo a palabra expediente en forma completa e en minúsculas. O número do expediente respectarase sempre na forma en que o indiquen os organismos publicadores. Isto quere dicir que o ano pode aparecer en forma completa (2011) ou abreviada (11) e a secuencia pode conter códigos diferentes. Por exemplo: (expediente IN407A 155/2011); (expediente IN407A 2011/173-4); (expediente 12-20-11-C-1) etc.

• Os sumarios das correccións de erros constarán da expresión CORRECCIÓN de erros, seguida de punto, e do título exacto da disposición que se corrixe, enunciado do mesmo xeito en que saíu publicada.

• Cando a corrección de erros afecte a redacción do propio sumario, o enunciado da disposición deberá figurar coa corrección incorporada. Exemplos:

Decreto 132/2014, do 2 de outubro, polo que se aproba a estrutura orgánica desta consellería.

CORRECCIÓN de erros. Decreto 132/2014, do 2 de outubro, polo que se aproba a estrutura orgánica da Consellería de Medio Rural e do Mar.

RESOLUCIÓN do 4 de xaneiro de 2017 pola que se anuncia a licitación, suxeita a regulación harmonizada, documentalmente simplificada, polo procedemento aberto, tramitación ordinaria e anticipado de gasto, do servizo de apoio técnico ao desenvolvemento do Proxecto Primare cofinanciado nun 80 % polo Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional no marco do programa operativo Feder Galicia 2014-2020 (expediente 2017/PA/0011).

CORRECCIÓN de erros. Resolución do 4 de xaneiro de 2017 pola que se anuncia a licitación, suxeita a regulación harmonizada, documentalmente simplificada, polo procedemento aberto, tramitación ordinaria e anticipado de gasto, do servizo de apoio técnico ao desenvolvemento do Proxecto Primare financiado polo programa operativo plurirrexional Feder Pocint (expediente 2017/PA/0011).

• O sumario ou título acabará sempre en punto, mesmo que sexa moi breve.
  

Formato dos sumarios:

• Xustificación: completa

• Sangría: francesa esquerda a 15 mm

• Interliñado: 1,5 liñas

• Tipo de letra: cursiva

Exemplos:

Corpo do documento

O corpo da maioría dos documentos consta de dúas partes diferenciadas: parte expositiva e parte dispositiva.

Tanto unha coma outra terán o seguinte formato:

• Xustificación: completa

• Sangría: 5 mm primeira liña de parágrafo

• Separación entre parágrafos: 5 mm anterior

• Interliñado: 1,5 liñas

• Tipo de letra: redonda

Fórmula introdutoria

A fórmula introdutoria da parte dispositiva exprésase, en caracteres maiúsculos, en primeira ou en terceira persoa (RESOLVO ou RESOLVE). A terceira persoa utilizarase cando o suxeito que apareza ao final da parte expositiva sexa dun tipo semellante a esta secretaría xeral ou esta dirección xeral.

No caso de disposicións conxuntas, esta fórmula irá en plural: RESOLVEMOS, ACORDAMOS etc.

Formato:

• Xustificación: centrada

• Sangría: non

• Separación entre parágrafos: 5 mm anterior

• Tipo de letra: redonda

Exemplos:

DISPÓN: {maiúsculas, redonda, xust. centrada, espazamento parágrafos 5 mm anterior} DISPOÑEMOS: (en disposicións conxuntas) RESOLVE: {maiúsculas, redonda, xust. centrada, espazamento parágrafos 5 mm anterior}

Subdivisións dos textos normativos

En función da extensión e da complexidade dos textos, poden ser necesarios distintos niveis de subdivisión (títulos, capítulos, seccións, subseccións, artigos, números, alíneas etc.).

Títulos e capítulos

O seu título expresarase do seguinte xeito:

TÍTULO I

{maiúsculas; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación centrada; espazo despois de parágrafo 5 mm}

Disposicións xerais
{minúsculas negras; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación centrada; espazo despois de parágrafo 5 mm}

CAPÍTULO II
{maiúsculas; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación centrada; espazo despois de parágrafo 5 mm}

Organización e funcionamento

{minúsculas negras; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación centrada; espazo despois de parágrafo 5 mm}

Seccións e subseccións

O seu título expresarase do seguinte xeito:

Sección 1ª. Dereitos de explotación

Subsección 1ª. Outras disposicións

{cursiva; interliñado 1,5 liñas; sen sangría; xustificación centrada; espazo despois de parágrafo 5 mm}

Artigos

Por norma xeral, o seu título expresarase do seguinte xeito:

Artigo 1. Obxecto e ámbito de aplicación

Observacións sobre a expresión dos artigos:

• A numeración en cifras, en numerais cardinais.

• Entre a expresión do artigo e o título ponse punto (.) e non punto e guión (.-).

• O título exprésase en letra cursiva e non remata en punto.

• Entre o punto que segue o número e o título introdúcese un espazo predefinido.

Outras subdivisións

En determinadas normas e anuncios, a subdivisión non se fai mediante artigos senón directamente en parágrafos.

Tamén se poden subdividir os textos en parágrafos precedidos de numerais ordinais en letra, sen título indicativo do contido, do tipo:

Primeiro. Ordenar o seu rexistro e depósito [...]

Segundo. Dispoñer a súa publicación no Diario Oficial de Galicia.

En documentos que recollen, por exemplo, as bases dun concurso ou dunha convocatoria, os distintos parágrafos numéranse en ordinais, en letra, cun título indicativo do contido, do seguinte xeito:

Primeira. Acceso

[...]

Segunda. Órganos competentes para resolver os procesos de admisión

[...]

Subdivisión dos artigos e dos parágrafos

Na publicación no DOG de disposicións e anuncios respectaranse, en principio, as subdivisións establecidas polos publicadores.

A subdivisión máis habitual é a consistente en parágrafos precedidos de numerais cardinais. De haber un só parágrafo, non se numera.

Cando, pola súa vez, deba subdividirse un parágrafo precedido de numerais cardinais, farase en parágrafos sinalados con letras minúsculas, ordenadas alfabeticamente: a), b), c). E cando dentro destes se produzan novas subdivisións, estas irán precedidas de numerais ordinais: 1º, 2º,... ou 1ª, 2ª,...

Tamén cabe a posibilidade de que distintas subdivisións dun parágrafo vaian precedidas dunha raia (–), signo que non debe confundirse co guión curto (-).

Non se utilizarán, porén, marcas de subdivisión distintas desta raia, como o guión curto (-) ou o asterisco (*).

Evitarase o emprego de guións ou de raias en casos como os seguintes:

Tribunal titular:

Presidenta: Mónica Hércules Lorenzo

Secretario: Ginés Fonte Díez

Vogais:

Mª Gumersinda Núñez de Balboa

Santiago Blanco Grande

Ernesto Gotardo Germánico

Exemplos:

Todas as marcas de subdivisión irán separadas do texto cun espazo predefinido.

As divisións ou subdivisións que correspondan ao mesmo nivel agruparanse entre si cun interliñado simple; o espazamento de parágrafo será de 5 mm en cada novo nivel de subdivisión. Terán as mesmas marxes que o resto do texto.

Exemplo:

1. Entidade adxudicadora. Datos xerais e datos para a obtención da información:  a) Organismo: Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza.  b) Dependencia que tramita o expediente: Secretaría Xeral Técnica.  c) Obtención de documentación e información:  1º. Dependencia: Secretaría Xeral Técnica.  2º. Enderezo: Complexo Administrativo San Caetano, edificio nº 1, 2º andar.  3º. Localidade e código postal: Santiago de Compostela, 15781.  4º. Teléfono: información de índole técnica: 981 54 42 85, e información de índole administrativa: 981 54 45 17 e 981 54 45 48.  5º. Fax: 981 54 42 39.  6º. Enderezo electrónico: maria.blanco.aller@xunta.es, manuel.perez.gonzalez@xunta.es ou rafael.juanatey.mayan@xunta.es  7º. Enderezo da internet do perfil de contratante: http://www.contratosdegalicia.es/resultado.jsp?N=16123  8º. Data límite de obtención de documentación e información: a mesma que para a presentación de ofertas.  d) Número do expediente: SUSE 02-PL.  2. Obxecto do contrato:  a) Tipo: contrato administrativo de subministracións.  b) Descrición: subministración por prezo unitario de pezas de uniformidade para os condutores e condutoras do parque móbil da Xunta de Galicia adscrito á Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza e ordenanzas da consellería.  c) División por lotes e número de lotes/número de unidades: non leva lotes, o número de unidades son as recollidas no punto 3 do prego de prescricións técnicas.  d) Lugar de entrega: as entregas axustaranse ao establecido no número 6 do prego de prescricións técnicas.

{letra redonda, interliñado 1,5 liñas e sangría primeira liña 5 mm, espazamento de separación entre bloques 5 mm}

Na ordenación de parágrafos con letras utilizaranse todas as letras simples do alfabeto, incluídas o «j», o «ñ» e o «w», pero non os dígrafos «ch» e «ll».

Formato:

• Xustificación: completa

• Sangría: 5 mm primeira liña de parágrafo

• Interliñado: 1,5 liñas

• Separación entre parágrafos: simple

• Separación entre bloques: 5 mm anterior

No caso de que pola complexidade de subdivisión do documento se teña que utilizar unha subdivisión con numeración romana en minúsculas (i, ii, iii...), esta subdivisión estruturarase igualmente con punto (por exemplo «i.»), nunca con parénteses que poidan levar a confusión con alíneas expresadas en letras: «i)».

Disposicións adicionais, transitorias e derradeiras

De haber varias, expresaranse numerándoas en ordinais escritos en letra.

Expresaranse do seguinte xeito, segundo teñan título ou non:

Disposición adicional primeira. Normativa que se derroga

Disposición derradeira

Esta disposición entrará en vigor o día seguinte ao da súa publicación no DOG.

Exemplo:

Peche do documento

O peche do documento componse de dúas claves de información:

• A expresión da data
  
• A expresión da sinatura

Expresión da data

A máis xeral é a que ten a seguinte secuencia: lugar + día (en número) + mes (en letra e en minúscula) + ano (en número de catro díxitos, precedido da preposición de). Non remata en punto.

Os anuncios de concellos e outros organismos ou entidades ateranse a esta norma xeral: A Coruña, 15 de decembro de 2011; Verín, 12 de maio de 2011

No entanto, nas leis e nos decretos a data exprésase completa en letra: Santiago de Compostela, quince de febreiro de dous mil doce

Formato:

{letra redonda, sangría primeira liña 5 mm e espazamento parágrafo anterior 5 mm}

• Xustificación: esquerda

• Sangría: 5 mm primeira liña de parágrafo

• Separación entre parágrafos: anterior 5 mm

• Interliñado: 1,5 liñas

• Tipo de letra: redonda

Exemplos:

Observacións sobre a expresión da data:

• Os topónimos deben expresarse na súa forma completa: Santiago de Compostela, Vilagarcía de Arousa e As Pontes de García Rodríguez; non, respectivamente, *Santiago de C., *Vilagarcía de A. e *As Pontes.

• En galego, antes do lugar non se porá a preposición en e antes da data non se porá a preposición a.

• A data do peche sempre coincidirá coa da emisión da disposición, é dicir: a data do sumario será a mesma ca a do peche do documento.

Expresión da sinatura

1. A expresión do cargo asinante, nos casos máis xerais, componse de dúas pezas:

• Nome e apelidos da persoa asinante (responsable da entidade emisora do documento).

• Nome do cargo completo: cargo que representa+nome completo da entidade de que é responsable (debe coincidir co cargo responsable da entidade emisora do documento).

Formato:

• Xustificación: centrada

• Sangría: non

• Separación entre parágrafos: anterior 5 mm

• Separación entre o nome e o cargo sen espazo entre parágrafos

• Interliñado: 1,5 liñas

• Tipo de letra: redonda

Exemplo:

 Santiago de Compostela, 13 de febreiro de 2016

Beatriz Mato Otero

Conselleira de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio

{letra redonda, xustificación centrada, interliñado 1,5 liñas, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

2. Nos decretos, a sinatura constará de dous niveis:

• Primeiro deberá asinar a persoa que desempeñe a presidencia da Xunta de Galicia. Esta sinatura terá xustificación centrada.

• Despois asinará a persoa responsable da consellería correspondente á materia sobre a cal se propón a dita norma. Esta sinatura terá xustificación esquerda.

Vexamos un exemplo:

  Disposición derradeira

  O presente decreto entrará en vigor o día seguinte ao da súa publicación no Diario Oficial de Galicia.

  Santiago de Compostela, doce de xuño de dous mil vinte e dous

Alfonso Rueda Valenzuela
Presidente
{letra redonda, xust. centrada, interliñado 1,5 liñas, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

 Julio García Comesaña

 Conselleiro de Sanidade

 {letra redonda, xust. esquerda, interliñado 1,5 liñas, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

3. As disposicións de carácter conxunto, nas cales son varios os organismos emisores, farán constar na súa sinatura en paralelo o nome e o cargo dos seus responsables segundo a orde xerárquica de rango das consellerías ou das entidades emisoras.

Exemplo:

Baixo unha epígrafe deste tipo:

III. OUTRAS DISPOSICIÓNS

Vicepresidencia e Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza

ORDE conxunta do 5 de setembro de 2016, da Vicepresidencia e Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza e da Consellería de Facenda, pola que se modifica a Orde do 20 de decembro de 2013 pola que se regulan a acreditación, a xornada e o horario de traballo, a flexibilidade horaria e o teletraballo dos empregados públicos no ámbito da Administración xeral e do sector público da Comunidade Autónoma de Galicia.

Correspondería unha sinatura do seguinte xeito:

Alfonso Rueda Valenzuela	Valeriano Martínez García
Vicepresidente e conselleiro de Presidencia,	Conselleiro de Facenda
Administracións Públicas e Xustiza

A orde das sinaturas dos responsables dos organismos seguirá a orde establecida no sumario do documento.

4. Na forma que dispoña cada Administración pública, os titulares dos órganos administrativos poderán ser suplidos (P.S.) temporalmente nos supostos de vacante, ausencia ou enfermidade, ou, no caso de a persoa titular delegar noutra persoa (P.D.), deberase indicar esta situación na sinatura: citarase a norma de delegación, ademais de especificar o nome e o cargo completo da persoa que asina nese momento.

Por exemplo, nunha resolución da Consellería do Mar en que a conselleira delega na xefa territorial de Vigo, e esta, pola súa vez, se atopa substituída pola xefa do Servizo de Desenvolvemento Pesqueiro, vese reflectido na sinatura do seguinte xeito:

A conselleira do Mar P.D. (Orde 8.9.2017) A xefa territorial de Vigo P.S. (Resolución 30.3.2021) Carmen de Benito Caula Xefa do Servizo de Desenvolvemento Pesqueiro de Vigo {letra redonda, xust. centrada, interliñado 1,5 liñas, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

5. A expresión do cargo secretario/secretaria xeral técnico/técnica vai sempre completa, acompañada da indicación da consellería correspondente.

6. Nos organismos autónomos e entes similares, exprésase o cargo completo co nome do organismo a que se refire: Presidenta de Augas de Galicia; Directora da Escola Galega de Administración Pública; etc.

7. Nos documentos en que xa se identifiquen no inicio do corpo do documento o nome e o cargo da persoa responsable da emisión, non é necesario repetilos na sinatura.

Por exemplo, aos edictos dos xulgados que comecen do seguinte modo «María Blanco Aquino, secretaria do Xulgado do Social número un da Coruña,…», corresponderíalles unha sinatura como a seguinte:

A letrada da Administración de xustiza {letra redonda, xust. centrada, interliñado 1,5 liñas, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

Observacións sobre a expresión do nome da persoa que asina:

• Nos apelidos non se utilizarán abreviaturas: Fernández e non Fdez.

• Para os nomes de persoa, a recomendación para os publicadores é que os expresen na súa forma completa.

Anexos

Os anexos van sempre no final do documento. No corpo do documento faranse as necesarias referencias identificativas a eles para facilitar a súa localización e consulta.

Recoméndase utilizar a parte de anexos única e exclusivamente para incluír formularios, documentos informativos adicionais, imaxes e táboas.

Os anexos deberán incluír para a súa identificación a seguinte información:

• Encabezamento: indicarase, cando haxa máis dun anexo, o número de anexo en números romanos.

• Título (centrado e en negra).

Encabezamento

Formato:

• Xustificación: centrada

• Sangría: non

• Separación entre parágrafos: 5 mm anterior

• Interliñado: 1,5 liñas

• Tipo de letra: redonda e en maiúsculas

Título do anexo

Formato:

• Xustificación: centrada

• Sangría: non

• Separación entre parágrafos: 5 mm anterior

• Interliñado: 1,5 liñas

• Tipo de letra: redonda negra

Exemplo:

ANEXO IV {letra redonda en maiúsculas, interliñado 1,5 liñas, xust. centrada, espazamento parágrafo anterior 5 mm} Guía para a elaboración de fichas de datos de seguranza {letra redonda negra, interliñado 1,5 liñas, xust. centrada, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

Táboas

• As táboas, xeralmente, irán incluídas na sección de anexos e non no corpo do documento. Polo tanto, deberán incluír sempre un título identificativo para facilitar tanto a súa referencia dentro do corpo do texto como a súa fácil e rápida localización.

• As entidades publicadores enviarán as táboas en formatos editables compatibles con Microsoft Word ou Excel para permitir as correccións ortotipográficas e facilitar as modificacións necesarias para a súa maquetación. Deberán ter un tipo de letra cun corpo mínimo de 8 puntos e máximo de 11.

• O uso das maiúsculas restríxese o máximo posible: nunca se deberán mesturar columnas en maiúsculas con columnas en minúsculas. De se usaren, as letras maiúsculas deben acentuarse graficamente sempre que o exixan as regras de acentuación.

• As táboas incluirán sempre unha primeira fila en que se especifique o texto do título de cada unha das súas columnas. Esta primeira fila deberá ter un sombreado do 10 % para facilitar a lectura da táboa.

• Se a lonxitude dunha táboa supera unha páxina completa, deberá continuar na páxina inmediatamente posterior. Nesta segunda páxina deberase incluír automaticamente de novo unha primeira fila de encabezamento con sombreado do 10 %, en que se volverá especificar o texto do título das columnas. O mesmo en sucesivas páxinas.

• As táboas deberán sempre manterse dentro das marxes da páxina e ter unha largura de cela adecuada para que o texto contido nelas sexa lexible.

• A separación entre as diferentes táboas dun mesmo anexo deberá ser suficiente para permitir unha rápida identificación de cada unha delas.

Exemplo de táboa:

Interesado/a	Nº expediente	Acto que se notifica	Concello
Álvarez Fernández, Vicente	IN635A 2010/263-1	Resolución	Ribeira
Onkawa Belleza, S.L.	IN635A 2010/276-1	Alegacións	A Coruña
Bouza Gorgozo, Montserrat	IN635A 2010/350-1	Alegacións	Ferrol
Figueroa Chao, Fernando	IN635A 2010/363-1	Alegacións	Sada
Fernández García, Manuela	IN635A 2011/124-1	Requirimento de documentación	A Coruña

Imaxes

As imaxes, o mesmo que as táboas, son elementos que se deben incluír, na sección de anexos e non dentro do corpo do documento. Deberán, por tanto, incluír sempre un título identificativo para facilitar tanto a súa referencia dentro do corpo do texto como a súa fácil e rápida localización.

Exemplo:

ANEXO II {letra redonda en maiúsculas, interliñado 1,5 liñas, xust. centrada, espazamento parágrafo anterior 5 mm} Figura 1. Mapa de comarcas de Galicia {letra redonda negra, interliñado 1,5 liñas, xust. centrada, espazamento parágrafo anterior 5 mm}

Observacións sobre as imaxes:

• O formato deberá ser JPG, PNG e GIF (nunca BMP).

• Se a imaxe contén texto recoméndase o uso de PNG e GIF, pois a resolución do texto resulta mellor que o JPG e, así, favorecerase a lexibilidade do texto incluído na imaxe.

• Dada a dificultade de edición de imaxes, no caso de conteren texto, este deberá estar correctamente escrito segundo as normas ortográficas vixentes (tanto en galego coma en castelán). Teremos que facer especial énfase na corrección da toponimia incluída no texto das imaxes, que se deberá axustar ás formas marcadas no Nomenclátor de Galicia.