O número

De Manual de Estilo DOG

(Diferenzas entre revisións)
(→Siglas e símbolos)
(O contido da páxina foi eliminado)
 
Liña 1: Liña 1:
-
{{Modelo:Cabeceira}}
 
-
__FORCETOC__
 
-
== Formación do plural ==
 
-
 
-
Estas son algunhas observacións verbo da formación do plural:
 
-
 
-
=== Palabras rematadas en vogal ou en ditongo ===
 
-
 
-
As palabras que finalizan en vogal ‒tónica ou átona‒ ou en ditongo forman o plural engadindo <font color="#0066cc">''-s''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">custo</font> &#8594; <font color="#0066cc">custos</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">israelí</font> &#8594; <font color="#0066cc">israelís</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">rei</font> &#8594; <font color="#0066cc">reis</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">lei</font> &#8594; <font color="#0066cc">leis</font>
 
-
 
-
Os estranxeirismos acabados en vogal forman o plural engadindo <font color="#0066cc">''-s''</font> ou respectando a forma de plural de orixe:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">spray</font> &#8594; <font color="#0066cc">sprays</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">hippy</font> &#8594; <font color="#0066cc">hippys ou hippies</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Palabras rematadas en ''-r'' e ''-z'' ===
 
-
 
-
Estas palabras, incluídos os estranxeirismos xa integrados, engaden o morfema <font color="#0066cc">''-es''</font> sobre o singular:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">calor</font> &#8594; <font color="#0066cc">calores</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">luz</font> &#8594; <font color="#0066cc">luces</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">dólar</font> &#8594; <font color="#0066cc">dólares</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">palier</font> &#8594; <font color="#0066cc">palieres</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">somier</font> &#8594; <font color="#0066cc">somieres</font>
 
-
 
-
Algúns estranxeirismos pouco integrados poden formar o plural do xeito anterior ou engadindo <font color="#0066cc">''-s''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">póster</font> &#8594; <font color="#0066cc">pósteres</font> ou <font color="#0066cc">pósters</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">gángster</font> &#8594; <font color="#0066cc">gángsteres</font> ou <font color="#0066cc">gángsters</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Palabras rematadas en ''-s'' e ''-x'' ===
 
-
 
-
Engaden <font color="#0066cc">''-es''</font> as que son agudas:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">compás</font> &#8594; <font color="#0066cc">compases</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">deus</font> &#8594; <font color="#0066cc">deuses</font>
 
-
 
-
Permanecen invariables as agudas rematadas en grupo consonántico e todas as graves e esdrúxulas:
 
-
 
-
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 
-
|-
 
-
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="200px"| Singular
 
-
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="200px"| Plural
 
-
|-
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">luns
 
-
 
-
fax
 
-
 
-
lapis
 
-
 
-
martes
 
-
 
-
mércores
 
-
 
-
oasis
 
-
 
-
tórax</font>
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">luns
 
-
 
-
fax
 
-
 
-
lapis
 
-
 
-
martes
 
-
 
-
mércores
 
-
 
-
oasis
 
-
 
-
tórax</font>
 
-
|}
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Palabras rematadas en ''-n'' ===
 
-
 
-
Engaden <font color="#0066cc">''-s''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">can</font> &#8594; <font color="#0066cc">cans</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">dolmen</font> &#8594; <font color="#0066cc">dolmens</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">mitin</font> &#8594; <font color="#0066cc">mitins</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Palabras rematadas en ''-l'' ===
 
-
 
-
As palabras monosílabas acabadas en <font color="#0066cc">''-l''</font> engaden <font color="#0066cc">''-es''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">cal</font> &#8594; <font color="#0066cc">cales</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">el</font> &#8594; <font color="#0066cc">eles</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">mil</font> &#8594; <font color="#0066cc">miles</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">pel</font> &#8594; <font color="#0066cc">peles</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">tal</font> &#8594; <font color="#0066cc">tales</font>
 
-
 
-
As palabras agudas polisílabas substitúen o <font color="#0066cc">''-l''</font> final polo morfema <font color="#0066cc">''-is''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">aval</font> &#8594; <font color="#0066cc">avais</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">civil</font> &#8594; <font color="#0066cc">civís</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">control</font> &#8594; <font color="#0066cc">controis</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">fiel</font> &#8594; <font color="#0066cc">fieis</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">papel</font> &#8594; <font color="#0066cc">papeis</font>
 
-
 
-
As palabras compostas en que o segundo elemento é un monosílabo, fan o plural en <font color="#0066cc">''-es''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">ollomol</font> &#8594; <font color="#0066cc">ollomoles</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">cartafol</font> &#8594; <font color="#0066cc">cartafoles</font>
 
-
 
-
As palabras graves que finalizan en <font color="#0066cc">''-l''</font> forman o plural engadindo o morfema <font color="#0066cc">''-es''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">cónsul</font> &#8594; <font color="#0066cc">cónsules</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">difícil</font> &#8594; <font color="#0066cc">difíciles</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">útil</font> &#8594; <font color="#0066cc">útiles</font>
 
-
 
-
Exceptúanse desta norma as palabras acabadas en <font color="#0066cc">''-bel''</font>, que fan o plural en <font color="#0066cc">''-beis''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">amábel</font> &#8594; <font color="#0066cc">amábeis</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">posíbel</font> &#8594; <font color="#0066cc">posíbeis</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Palabras rematadas noutras consoantes ===
 
-
 
-
As máis delas son estranxeirismos ou cultismos e forman o plural engadindo <font color="#0066cc">''-s''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">álbum</font> &#8594; <font color="#0066cc">álbums</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">boicot</font> &#8594; <font color="#0066cc">boicots</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">club</font> &#8594; <font color="#0066cc">clubs</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">hándicap</font> &#8594; <font color="#0066cc">hándicaps</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">réquiem</font> &#8594; <font color="#0066cc">réquiems</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">test</font> &#8594; <font color="#0066cc">tests</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
== Algunhas particularidades en canto á formación do plural ==
 
-
 
-
=== Abreviaturas ===
 
-
 
-
As abreviaturas formadas por máis dunha letra fan o plural engadindo <font color="#0066cc">''–s''</font>:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">núm.</font> &#8594; <font color="#0066cc">núms.</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">páx.</font> &#8594; <font color="#0066cc">páxs.</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">tfno.</font> &#8594; <font color="#0066cc">tfnos.</font>
 
-
 
-
Nas formadas por unha letra, o plural exprésase duplicando esta:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">p.</font> &#8594; <font color="#0066cc">pp.</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">s.</font> &#8594; <font color="#0066cc">ss.</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Siglas e símbolos ===
 
-
 
-
Nas siglas e nos símbolos non se marca o plural:
 
-
 
-
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 
-
|-
 
-
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="200px"| Correcto
 
-
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="200px"| Incorrecto
 
-
|-
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">As ANPA</font>
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">As ANPAS
 
-
 
-
As ANPAs
 
-
 
-
As ANPA's</font>
 
-
|-
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">Varias ONG</font>
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">Varias ONGS
 
-
 
-
Varias ONGs
 
-
 
-
Varias ONG's</font>
 
-
|-
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">50 g</font>
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">50 gs</font>
 
-
|-
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">20 km</font>
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">20 kms</font>
 
-
|-
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">80 l</font>
 
-
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="center" | <font color="#0066cc">80 lts</font>
 
-
|-
 
-
|}
 
-
 
-
 
-
Porén, os acrónimos lexicalizados ‒é dicir, incorporados ao galego como nomes comúns, polo que se escriben en minúsculas‒ pluralízanse coma calquera outra palabra:
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">a peme</font> &#8594; <font color="#0066cc">as pemes</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">o radar</font> &#8594; <font color="#0066cc">os radares</font>
 
-
 
-
:<font color="#0066cc">un tac</font> &#8594; <font color="#0066cc">varios tacs</font>
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 
-
 
-
=== Compostos ===
 
-
 
-
Nas palabras compostas, a marca de plural pode aplicarse de distintos xeitos:
 
-
 
-
<font color="#0066cc">&#8226;</font> Nalgúns casos, só pluraliza o segundo dos elementos: <font color="#0066cc">''institutos marítimo-pesqueiros</font>; <font color="#0066cc">escolas náutico-pesqueiras</font>; <font color="#0066cc">características fisicoquímicas''</font>.
 
-
 
-
<font color="#0066cc">&#8226;</font> Noutros, pola contra, o plural afecta só o primeiro elemento: <font color="#0066cc">''coches cama</font>, <font color="#0066cc">decretos lei''</font>.
 
-
 
-
<font color="#0066cc">&#8226;</font> Finalmente, noutros casos, o morfema de plural aplícase aos dous elementos do composto: <font color="#0066cc">''gardas civís</font>, <font color="#0066cc">porcos bravos''</font>.
 
-
 
-
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 

Revisión actual feita o 22 de marzo de 2013 ás 11:05

Traído desde "http://w_estdog-pro.xunta.es/index.php/O_n%C3%BAmero"
Ferramentas persoais
Xunta de Galicia