Maiúscula e minúscula en inicial de palabra

De Manual de Estilo DOG

(Diferenzas entre revisións)
(Nova páxina: "{{Modelo:Cabeceira}} == Minúsculas iniciais == Utilízanse as minúsculas iniciais: * Nos nomes comúns que acompañan nomes de vías, lugares comúns e nomes xeográficos (except...")
(→Novas formas de organización administrativa: redes, sistemas, plataformas...)
 
(Non se mostran 111 revisións do historial.)
Liña 1: Liña 1:
-
{{Modelo:Cabeceira}}
+
{{Modelo: Cabeceira}}
-
== Minúsculas iniciais ==
+
__FORCETOC__
-
Utilízanse as minúsculas iniciais:
+
==Consideracións previas==
-
* Nos nomes comúns que acompañan nomes de vías, lugares comúns e nomes xeográficos (excepto cando constitúen locucións onomásticas):
+
Para abordarmos o emprego da maiúscula en inicial de palabra, cómprenos partir dalgunhas consideracións:
-
::praza de Luís Seoane
+
: <font color="#0088cc">1ª.</font> O emprego das maiúsculas, con maior ou menor detalle, está fixado en cada lingua nas súas normas ortográficas. Así, as [http://www.realacademiagalega.org/documents/10157/62f973c5-a315-48e8-a899-6bdd22910381 <ins><font color="darkblue">Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego</font></ins>] ocúpanse do seu emprego no capítulo 4, pero fano dunha forma tan esquemática que só lle dedican unha páxina. Loxicamente, é un capítulo que necesita un desenvolvemento moito máis exhaustivo. Pola contra, a [[Media:Ortografía_de_la_lengua_española.pdf | <ins><font color="darkblue">Ortografía de la lengua española da RAE</font></ins>]] dedícalle máis de setenta páxinas, tal é o grao de detalle con que regula a materia.
-
::rúa Doutor Maceira
+
: <font color="#0088cc">2ª.</font> En contextos determinados, entre os cales ten unha especial relevancia o administrativo, en castelán consolidouse un emprego da maiúscula que reborda, con moito, os límites marcados pola RAE, é dicir, que hai un emprego dela claramente abusivo.
 +
 +
: <font color="#0088cc">3ª.</font> En galego, desde os comezos do seu emprego no ámbito administrativo, intentouse non calcar o abuso do castelán, para o cal se foron consolidando usos contrapostos (na denominación dos cargos, por exemplo: <font color="#0066cc">''director xeral''</font> fronte a <font color="#0066cc">''Director General''</font>).
-
::provincia de Ourense
+
: <font color="#0088cc">4ª.</font> O emprego da maiúscula inicial non dá lugar a discusión en determinados contextos:
-
::República Arxentina
+
::* en función demarcativa (despois de punto e outros signos ortográficos);
-
* Nos substantivos que significan accidentes xeográficos, seguidos ou non das designacións que os especifican toponimicamente:
+
::* en función distintiva, en moitas expresións denominativas  (nomes propios de persoa, denominación de países, denominación de organismos etc.).
-
::río Umia
+
: <font color="#0088cc">5ª.</font> Noutros casos, sobre todo con expresións denominativas, o emprego da maiúscula ofrece dúbidas a quen redacta. Daquela, cómpre ter en conta cuestións como as seguintes:
-
:Existen abundantes exemplos na xeografía galega de palabras relativas a accidentes xeográficos e seguidas de designacións toponímicas que se escriben con maiúsculas iniciais:  
+
::* O emprego da maiúscula é convencional. Isto dá lugar a discrepancias entre linguas, posto que cada unha consolidou os seus propios usos, como pode verse nestes textos do ámbito europeo:
-
::Illa de Arousa
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">La presente <font color="maroon">Directiva</font> entrará en vigor el vigésimo día siguiente al de su publicación en el <font color="maroon">Diario Oficial de la Unión Europea</font>. / La présente <font color="maroon">directive</font> entre en vigueur le vingtième jour suivant celui de sa publication au <font color="maroon">Journal officiel de l’Union européenne</font>. / La presente <font color="maroon">direttiva</font> entra in vigore il ventesimo giorno successivo alla pubblicazione nella <font color="maroon">Gazzetta ufficiale dell’Unione europea</font>. / A presente <font color="maroon">directiva</font> entra em vigor no vigésimo dia seguinte ao da sua publicação no <font color="maroon">Jornal Oficial da União Europeia</font>.<br>
-
::Serra de Outes
+
En el marco de la <font color="maroon">Organización Marítima Internacional</font> (OMI) / au sein de l'<font color="maroon">Organisation maritime internationale</font> (OMI). / in sede di <font color="maroon">organizzazione marittima internazionale</font> (IMO).<br>
 +
 +
Visto el dictamen del <font color="maroon">Comité Económico y Social Europeo</font> / vu l'avis du <font color="maroon">Comité économique et social européen</font> / Having regard to the opinion of the <font color="maroon">European Economic and Social Committee</font></font>.
 +
</blockquote>
-
* Nos días da semana e os meses:
+
::* A maiúscula inicial pode aplicarse a palabras (<font color="#0066cc">''Galicia''</font>) ou a sintagmas (<font color="#0066cc">''Tribunal Superior de Xustiza de Galicia''</font>). Neste segundo caso, pode suceder que a maiúscula se aplique a cada un dos substantivos e adxectivos, pero tamén que se aplique só á primeira palabra do sintagma (<font color="#0066cc">''Lei de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común''</font>). En todo caso, nunca se escriben con inicial maiúscula as iniciais das palabras auxiliares (preposicións, artigos...).
-
::domingo
+
::* O contexto pode determinar que unha expresión se escriba unhas veces en maiúscula e outras en minúscula. Así:
-
::abril
+
:::<font color="#0088cc">•</font> Denominacións xenéricas fronte a denominacións específicas: <font color="#0066cc">''en cada concello, o pleno é competente para...</font> / <font color="#0066cc">O Pleno do Concello de Cambados...''</font><br>
 +
:::<font color="#0088cc">•</font> Singular fronte a plural: <font color="#0066cc">''a Consellería de Facenda e mais a Consellería de Sanidade...</font> / <font color="#0066cc">as consellerías de Facenda e de Sanidade...''</font><br>
 +
:::<font color="#0088cc">•</font> En determinadas condicións, a expresión en forma completa ou en forma abreviada: <font color="#0066cc">''a Dirección Xeral de Función Pública...</font> / <font color="#0066cc">esta dirección xeral...''</font><br>
 +
:::<font color="#0088cc">•</font> Expresións que aluden a conceptos da lingua común e que, ao mesmo tempo, poden dar nome a un organismo, ou que se refiren a conceptos diferentes: <font color="#0066cc">''todos temos dereito á seguridade social</font> / <font color="#0066cc">estas prestacións corren por conta da Seguridade Social</font>; <font color="#0066cc">o estado de benestar en que me atopo...</font> / <font color="#0066cc">España aspira a consolidar o Estado de benestar...''</font><br>
-
:Exceptúanse os incluídos en locucións:  
+
En calquera caso, cómpre facer sempre un uso mesurado da maiúscula e coherente dentro no texto que redactemos. E pensar que, frecuentemente, non é lingüisticamente relevante, nin altera a comprensión dun texto, que determinadas expresións aparezan ás veces en maiúscula e ás veces en minúscula, dependendo do criterio do redactor: <font color="#0066cc">''o dereito penal en España...</font> / <font color="#0066cc">o Dereito penal</font> / <font color="#0066cc">o Dereito Penal</font>; <font color="#0066cc">os distintos estados europeos</font> / <font color="#0066cc">os distintos Estados europeos</font>; <font color="#0066cc">a administración non debe regular...</font> / <font color="#0066cc">a Administración non debe regular...</font>''
-
::Venres das Dores
+
Vemos, por tanto, que establecer regras absolutas de uso das maiúsculas é unha tarefa difícil. Intentaremos, iso si, proporcionar unha serie de recomendacións para tratar de esclarecer e unificar, no posible, o seu emprego. Para isto temos en conta a tradición existente a este respecto e a consolidación de certos usos tanto no ''Diario Oficial de Galicia'' coma noutras publicacións institucionais.
-
::Mércores Santo
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
* Nos nomes dos puntos cardeais:
+
== Maiúscula en función demarcativa e en función distintiva ==
-
::Lindeiros: norte, parc. 9009, estrada Pereiro-Oiras; sur, parc. 9002, camiño (…)
+
A utilización da maiúscula obedece a dúas funcións fundamentais: a demarcativa, que vén motivada pola situación da palabra no texto, dependendo dos signos de puntuación; e a distintiva, determinada pola natureza, o contexto ou o significado da palabra a que se aplica.
-
* Nos nomes de cargos, postos ou dignidades xerárquicas, sexan cales foren os respectivos graos, ben como os vocábulos que designan títulos, calquera que sexa a importancia destes:  
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::o presidente do organismo autónomo
+
=== Maiúscula en función demarcativa ===
-
::director xeral do Igape
+
O seu uso depende dos signos de puntuación.
-
::condesa de Pardo Bazán
+
Escribirase maiúscula inicial nos seguintes casos:
-
* Nas enumeracións ou alíneas que completan ou continúan a frase interrompida por dous puntos (agás se foren nomes propios):
+
* Ao comezo dun texto.
-
::- Sistema de adxudicación: procedementos negociado (…)
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc"><font color="maroon">Contra</font> esta resolución cabe recurso de suplicación perante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia.</font>
 +
</blockquote>
-
::a) Tramitación: ordinaria.
+
* Despois de punto e seguido e de punto e á parte.
-
::b) Dependencia que tramita o expediente: Secretaría Xeral.
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Nas actuacións de control tributario posterior comprobaranse as declaracións tributarias presentadas e investigaranse os feitos impoñibles non declarados ou as obrigas de información non subministradas. <font color="maroon">O</font> control esténdese á comprobación dos diferentes elementos da obriga tributaria e á súa cuantificación.</font>
 +
</blockquote>
-
* Quer no corpo do texto quer nun título, as letras das alíneas deben ir sempre en minúscula:
+
* Despois da interrogación ou da admiración de peche, sempre que non vaian seguidos de coma ou dous puntos.
-
::a) Tramitación: ordinaria.
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Rematei o traballo<font color="maroon">! Agora</font> podemos facer o que queiras.</font>
 +
</blockquote>
-
::'''DA ADMINISTRACIÓN LOCAL '''
+
* Logo de puntos suspensivos cando cerran un enunciado (é dicir, equivalen a un punto).
-
== Maiúsculas iniciais ==
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Dentro das actividades da Cidade da Cultura haberá exposicións, cine, teatro... <font color="maroon">As</font> actividades serán todas pola tarde.</font>
 +
</blockquote>
-
Utilízanse as maiúsculas iniciais:
+
* Despois de dous puntos, como regra xeral utilízase sempre a minúscula:
-
* Nas palabras que expresan actos das autoridades estatais, autonómicas ou provinciais, cando designan diplomas ou documentos oficiais e tanto se aparece citada a súa data como se segue o nome específico:  
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">As subdireccións xerais agruparanse por ámbitos competenciais: <font color="maroon">réxime</font> xurídico, administrativo [...]<br>
 +
Denuncia<font color="maroon">: o</font> acto polo cal calquera persoa [...]<br>
 +
Subscrición<font color="maroon">: a</font> emisión dos bonos está destinada [...]</font><br>
 +
</blockquote>
-
::Resolución 1/2010
+
* Agora ben, hai algunhas excepcións, en que despois de dous puntos se emprega a maiúscula inicial:
-
::Resolución do 7 de outubro
+
:<font color="#0088cc">•</font> Cando se transcribe unha cita textual, que vai na mesma liña e entre comiñas:
-
::Lei 62/1997<ref name="ftn2">Mais: “(…) polas leis 11/1988, do 20 de outubro, 2/2007, do 28 de marzo (…)”.</ref>
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">No procedemento de demanda ditouse a sentenza que no seu encabezamento e parte dispositiva é do teor literal seguinte<font color="maroon">: «Na</font> Coruña, o vinte e catro de xaneiro de dous mil doce...»</font>.
 +
</blockquote>
-
::(…) Orde do 16 de marzo de 2010 (…)
+
:<font color="#0088cc">•</font> Despois de certas fórmulas da linguaxe administrativa e xurídica como «Certifico:», «Solicito:», «Informo:», «Dispoño:», «Decido:», «Resolvo:»... Nestes casos, o texto que vai despois dos dous puntos escríbese en liña á parte:
-
:As outras palabras que compoñan o título van con minúscula:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">DECIDO<font color="maroon">:<br>
 +
Que</font> debo estimar e estimo parcialmente a demanda que en materia de cantidade foi interposta por...</font>
 +
</blockquote>
-
::(…) o Estatuto de autonomía de Galicia (…)
+
:<font color="#0088cc">•</font> Tras os dous puntos que se colocan despois de expresións de carácter anunciador como «Advertencia:», «Nota:» etc., cando o enunciado que vén a continuación ten plena independencia sintáctica e de sentido, sexa cal sexa a súa extensión:
-
::(…) o Código penal (…)
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc"><font color="maroon">Nota: As</font> referencias normativas deste programa poden verse afectadas polas modificacións que se produzan ata a data do exame.</font>
 +
</blockquote>
-
:Cando calquera destas palabras é citada sen ser seguida da data, do número ou do nome específico, utilízase a inicial minúscula. Escríbense con inicial maiúscula as palabras ''regulamento'', ''código'', ''directiva'', ''cédula'', ''decreto'', ''lei'' cando se refiren a un documento identificado no texto.
+
:Esta mesma pauta aplícase en casos coma o seguinte, en que tamén se poderían alternar os dous puntos co punto e seguido:
-
* Nos tipos de documentos con título propio:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Contido do curso</font><br>
 +
:<font color="#0066cc">&#8212; Módulo I<font color="maroon">: Normativa</font> de aplicación.</font><br>
 +
:<font color="#0066cc">&#8212; Módulo II<font color="maroon">: Protocolo</font> de detección de drogas na condución.</font><br>
 +
:<font color="#0066cc">&#8212; Módulo III<font color="maroon">: A presenza</font> e efectos das drogas no organismo.</font>
 +
</blockquote>
-
::(…) a realización dun Plan de reequilibrio territorial de Galicia 2007-2010 (…)
+
* Nos '''elementos dunha enumeración''' que se sitúan despois dos dous puntos utilizarase a inicial minúscula ou maiúscula en función da natureza dos termos da enumeración e da súa lonxitude. Así, por regra xeral, utilizaremos minúscula ou maiúscula segundo o indicado a seguir:
-
::Plan especial de protección e rehabilitación da cidade histórica
+
:<font color="#0088cc">•</font> Escribiremos '''minúscula inicial''' cando os elementos da enumeración constitúen palabras soltas ou enunciados breves que non chegan a ser oracións nin teñen puntuación interna. Adoitan ser palabras ou frases curtas, precedidas de raia (&#8212;) ou de letras. De tratarse dunha listaxe en columna, non se introduce ningún signo de puntuación ao final de cada elemento da enumeración:
-
:Caso ese título propio for utilizado para crear unha sigla ou acrónimo de uso frecuente, escribiranse todas as palabras do título con inicial maiúscula:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">O obxecto deste concurso é a subministración dos seguintes víveres:<br>
 +
:&#8212; carnes<br>
 +
:&#8212; conxelados<br>
 +
:&#8212; froitas<br>
 +
:&#8212; verduras<br>
 +
:&#8212; outros perecedoiros</font><br>
 +
</blockquote>
-
::(…) o Plan Xeral de Ordenación Municipal de Abegondo (PXOM) (…)
+
:<font color="#0088cc">•</font> Tamén empregaremos '''minúscula inicial''' cando a separación destas enumeracións sexa punto e coma (;). Neste caso o último elemento rematará en punto:
-
* Nas palabras que signifiquen entidade ou colectividade como organismo determinado:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">A Subdirección Xeral de Análise e Coordinación, con dependencia funcional da persoa titular da Consellería, que realizará as seguintes funcións:<br>
 +
a) apoio técnico á persoa titular da Consellería no ámbito da súa competencia;<br>
 +
b) análises e estudos socioeconómicos e da conxuntura económica;<br>
 +
c) estudos e traballos relativos á elaboración e seguimento da planificación económica.</font><br>
 +
</blockquote>
-
::Estado
+
:<font color="#0088cc">•</font> Escribiremos '''maiúscula inicial''' cando os elementos da enumeración sexan frases con sentido completo ou enunciados longos, precedidos normalmente de números, letras ou raias. Cada parte da enumeración rematará en punto:
-
::Goberno
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">Ter un contrato co comercializador en que se especifique:<br>
 +
1º. A identidade e o enderezo do subministrador;<br>
 +
2º. Os servizos prestados, o nivel de calidade proposto e o prazo para a conexión inicial;<br>
 +
3º. O tipo de servizo de mantemento que se ofreza;<br>
 +
4º. A forma de obter información actualizada sobre todas as tarifas aplicables e os gastos de mantemento.<br>
 +
<br>
 +
As funcións da Comisión son:<br>
 +
&#8212; Analizar os problemas da xuventude galega e propoñer medidas concretas desde a Xunta de Galicia.<br>
 +
&#8212; Coordinar as actuacións dos distintos departamentos da Xunta relacionadas coa mocidade.<br>
 +
&#8212; Fomentar e cooperar en diversas accións para a mocidade, prestar servizos aos mozos e mozas galegos e mellorar a súa calidade de vida.</font><br>
 +
</blockquote>
-
* Nos nomes de persoas (antropónimos), apelidos, topónimos e nas designacións de vías, rúas ou barrios:
+
* Os enderezos electrónicos e de acceso a páxinas web irán en minúsculas, independentemente do lugar da frase en que se sitúen.
-
::Francisco
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
:<font color="#0066cc">http://www.xunta.es</font>
 +
</blockquote>
-
::María del Pilar
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::Rodríguez
+
=== En función distintiva ===
-
::Lugo
+
A función da maiúscula é distinguir o nome propio do común. Os nomes propios son substantivos creados para designar entes singularizados ou referirse a eles: persoas, lugares xeográficos, institucións, obras de creación, acontecementos etc.
 +
 +
Frecuentemente, os límites entre o nome común e o propio son moi difusos, polo que non podemos facer compartimentos con cada un deles. Ás veces os nomes propios poden comportarse como nomes comúns (<font color="#0066cc">''tomar un valdeorras''</font>) e os comúns como propios (<font color="#0066cc">''o Apóstolo''</font>).
-
::rúa Nova
+
Antes de entrarmos nunha clasificación do emprego da maiúscula en función do contexto, faremos algunhas '''observacións xerais''':
 +
 +
'''Primeira'''. Existen termos que, dependendo dos contextos en que aparezan, deberán ir escritos en maiúscula ou en minúscula. Termos xenéricos como <font color="#0066cc">''concello, pleno''</font> ou <font color="#0066cc">''seguridade social''</font> irán en minúscula, pero cando estes mesmos termos designan realidades particularizadas exixen a maiúscula. Ademais, tamén hai que ter en conta que algunhas expresións como <font color="#0066cc">''concello''</font> poden designar dúas realidades, unha referida ao territorio e outra á institución.
-
::avenida de Fisterra
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">O <font color="maroon">Pleno</font> do Concello de Santiago de Compostela, na súa reunión do día...
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">Os concellos reuniranse en <font color="maroon">pleno</font> e en comisións.
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">O 20 de febreiro de 2006, o <font color="maroon">Concello</font> de Aranga presenta un escrito en que manifesta a súa desconformidade coa autorización do proxecto do parque eólico Cordal de Montouto.
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">O 20 de febreiro de 2006, o <font color="maroon">Concello</font> de Aranga presenta un escrito en que manifesta a súa desconformidade coa autorización do proxecto [...]. Cómpre non esquecer que no <font color="maroon">concello</font> de Aranga existen xa dous parques eólicos empresariais...
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">Consecuencia disto, resulta oportuno integrar no réxime xeral da <font color="maroon">Seguridade Social</font>, como asimiladas a traballadores por conta allea...<br>
 +
A cotización á <font color="maroon">Seguridade Social</font> por continxencias comúns e profesionais farase  aplicando as regras de cotización...
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0066cc">Pola súa parte, a recente Lei 52/2003, do 10 de decembro, de disposicións específicas en materia de <font color="maroon">seguridade social</font>, introduciu modificacións...<br>
 +
Advírtaselle igualmente ao recorrente que non sexa traballador ou beneficiario do réxime público de <font color="maroon">seguridade social</font>...
 +
|}
-
::rotonda Lourido
+
'''Segunda'''. Cando o mesmo substantivo encabeza a denominación de varias entidades pódese realizar, pluralizándoo, unha mención conxunta. Nese caso irá en minúscula:
-
* O uso de maiúsculas iniciais nos topónimos compostos por máis dunha palabra non afecta aos elementos conectores:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">As consellerías de Sanidade e Educación convocan un curso sobre consumo responsable.</font>
 +
</blockquote>
-
::Sobrado dos Monxes
+
'''Terceira'''. Cando nos referimos a institucións ou entidades que se citaron anteriormente (uso anafórico) e que non queremos repetir en forma completa, eses nomes expresaranse:
-
::Olesa de Beonesvalls
+
:'''a)''' en '''minúscula''' cando o substantivo vai acompañado de demostrativos, posesivos ou elementos anafóricos como <font color="#0066cc">''o dito''</font> ou <font color="#0066cc">''o citado''</font>, por interpretar os citados substantivos como comúns:
-
* Nos nomes relacionados con eras históricas, épocas célebres e festas públicas tradicionais:
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">A Orde do 28 de decembro de 2011, pola que se aproban os prezos medios no mercado de determinados inmobles rústicos e urbanos situados na <font color="maroon">Comunidade Autónoma</font> de Galicia para o exercicio 2012, desenvolveu o medio de comprobación de prezos medios no mercado para que poida ser utilizado na aplicación dos tributos xestionados por esta <font color="maroon">comunidade autónoma</font> cuxa base impoñible sexa o valor real dos bens inmobles.<br>
 +
<br>
 +
Na <font color="maroon">Comunidade Autónoma</font> de Galicia poderá concederse un máximo de 2000 autorizacións. A normativa desta <font color="maroon">comunidade autónoma</font> recolle ...<br>
 +
<br>
 +
A <font color="maroon">Consellería</font> de Xustiza determinará o número de xulgados. Esta <font color="maroon">consellería</font> terá un prazo de dous anos para [...]<br>
 +
<br>
 +
O recurso presentarase ante a <font color="maroon">Xerencia Territorial</font> de Pontevedra. A a citada <font color="maroon">xerencia territorial</font>...<br>
 +
<br>
 +
A <font color="maroon">Deputación Provincial</font> de Ourense asume a xestión do matadoiro. A dita <font color="maroon">deputación provincial</font>...</font>
 +
</blockquote>
-
::Renacemento
+
:'''b)''' en '''maiúscula''' cando o substantivo se emprega precedido do artigo determinado (''o, a''), por entender que se mantén o nome do organismo aínda que en forma abreviada:
-
::Barroco
+
<blockquote style="background: white; border: 1px solid #ccccff; padding: 10px 50px 10px 50px; text-align:justify">
 +
<font color="#0066cc">O pagamento das axudas efectuarase con cargo á partida [...] da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria para o ano 2012. A <font color="maroon">Consellería</font> establecerá os prazos para presentar [...]<br>
 +
Esta regulación é competencia da Dirección Xeral de Orzamentos. Para iso, a <font color="maroon">Dirección Xeral</font> fixará o prazo [...]<br>
 +
A Escola Galega de Administración Pública levará a cabo unhas xornadas o próximo mes. A <font color="maroon">Escola</font> fixará os horarios...</font>
 +
</blockquote>
-
::Nadal
+
'''Cuarta'''. En determinados sintagmas, a denominación dunha realidade xeográfica, un organismo, unha entidade, unha asociación etc. está composta de elementos xenéricos e específicos. Non sempre é doado interpretar se o xenérico forma parte da denominación ―caso en que se escribiría con maiúscula― ou non ―caso en que se escribiría con minúscula―. Así:
-
::Semana Santa
+
:'''a)''' En nomes xeográficos, enderezos e denominacións de locais, edificios de todo tipo e establecementos comerciais, por exemplo, a norma xeral é que o xenérico vaia en minúscula e o específico con maiúscula: <font color="#0066cc">''o <font color="maroon">río</font> Tambre, o <font color="maroon">monte</font> Aloia, a <font color="maroon">praza</font> da Constitución, o <font color="maroon">hotel</font> Rías Altas, a <font color="maroon">panadaría</font> O Forno de Leña, a <font color="maroon">catedral</font> de Santiago, o <font color="maroon">mosteiro</font> de Carboeiro''</font>...
 +
 
 +
:'''b)''' Nas denominacións de organismos públicos e outros entes de natureza pública (colexios profesionais, fundacións etc.) considérase que o xenérico está integrado na denominación e, por tanto, escríbese en maiúscula: <font color="#0066cc">''o Concello de Viveiro, a Consellería de Facenda, o Consello da Cultura Galega, o Colexio de Avogados da Coruña, a Fundación Pública de Medicina Xenómica''</font>...
 +
 +
:'''c)''' Un terceiro grupo está integrado pola denominación de entidades de tipo público ou privado en que podemos considerar que o xenérico está integrado ou non na denominación. Para estes casos, establecemos o seguinte criterio:
-
::Entroido
+
::'''c.1)''' Escribiremos o xenérico en maiúscula, por entender que forma parte da denominación, naqueles casos en que non haxa un nome específico que o acompañe: <font color="#0066cc">''a Biblioteca Pública de Noia, a Casa do Mar de Baiona, o Centro de Saúde de Boimorto, o Centro Social de Bouzas, o Centro Sociocultural de Vite, o Colexio Público da Ramallosa, a Confraría de Pescadores de Moaña, o Hospital Clínico Universitario de Santiago de Compostela''</font>...
-
::Día das Letras Galegas
+
::'''c.2)''' En cambio, cando a entidade conta cun nome particularizado, podemos entender que o xenérico non forma parte da denominación e que funciona como un clasificador. Neste caso expresarémolo en minúscula: <font color="#0066cc">''o ambulatorio Concepción Arenal, a asociación Amigos da Terra, a asociación de veciños A Xuntanza, o centro de saúde Abente e Lago, o centro de saúde San José, o colexio público Celso Emilio Ferreiro, o ente público Axencia Galega de Emerxencias, o ente público de natureza consorcial Axencia de Protección da Legalidade Urbanística, o ente público Empresa Pública de Obras e Servizos Hidráulicos, o ente público Portos de Galicia, a entidade pública empresarial Augas de Galicia, o instituto de educación secundaria Antón Fraguas, o organismo autónomo Academia Galega de Seguridade Pública, o organismo autónomo Instituto Galego de Seguridade e Saúde Laboral, o sindicato Xóvenes Agricultores''</font>...
-
* Nos nomes de gremios, corporacións, institucións e organismos públicos, de escolas de calquera especie ou grao de ensino, edificios e establecementos de calquera natureza:
+
<blockquote style="background: #E7FEFF; border: 1px solid #ccccff; padding:1em; text-align:justify">
 +
OBSERVACIÓN: Os criterios fixados nos puntos c.1) e c.2) deben manexarse con flexibilidade e deixar certa liberdade aos redactores para interpretar en cada contexto se o xenérico debe ou non formar parte da denominación. Por outra banda, en determinados contextos (por exemplo, listaxes que se publican no DOG) semella máis coherente aplicar unha mesma regra para as denominacións do grupo c.1) e c.2) e grafalos do mesmo xeito, tanto que o xenérico vaia acompañado dun específico como que non: <font color="#0066cc">''Colexio Público de Vite, Colexio Público Celso Emilio Ferreiro''</font>...
 +
</blockquote>
-
::Universidade de Vigo
+
Establecemos a seguir unha clasificación do emprego da maiúscula e da minúscula segundo distintas referencias.
-
::Facultade de Medicina
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::Instituto Nacional da Saúde
+
==== Nomes referidos a persoas en divindades ====
-
::Academia Galega de Seguridade Pública
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes e apelidos, incluídos os alcumes, pseudónimos e hipocorísticos: <font color="#0066cc">''Emilia Pardo Bazán, Celso Emilio Ferreiro, Ben-Cho-Sey, Rañolas, Farruco, Xocas''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As denominacións de divindades: <font color="#0066cc">''Deus, Alá, Xehová''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O seres mitolóxicos ou da crenza popular: <font color="#0066cc">''Xúpiter, a Santa Compaña, Barriga Verde, Pedro Chosco''</font>...
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes de obxectos, aparellos, produtos, enfermidades etc. que pasan a ser designados co nome propio do seu descubridor, inventor, fabricante ou persoa que os popularizou: <font color="#0066cc">''Ten <font color="maroon">alzhéimer</font>; Sabe ler en <font color="maroon">braille''</font></font>.
 +
|}
-
::Escola Superior de Arte Dramática de Galicia
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
* Nos nomes dos premios e nos títulos de libros, publicacións periódicas e producións artísticas de calquera xénero (excepto as partículas monosilábicas como artigos definidos e contraccións de palabras a non ser que figuren no primeiro elemento do título; escríbense con maiúscula inicial os artigos indefinidos e as palabras flexivas):
+
==== Nomes xeográficos, de monumentos, de edificios, de instalacións e das partes destes ====
-
::Diario de Ferrol
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes de planetas, constelacións e estrelas: <font color="#0066cc">''a Vía Láctea, a Lúa, a Terra, Marte''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As denominacións xeográficas e xeopolíticas: <font color="#0066cc">''Oriente Próximo, o Terceiro Mundo''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os topónimos: <font color="#0066cc">Galicia, España, Barcelona</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> No caso dos topónimos galegos, se levan artigo este tamén se escribirá con inicial maiúscula: <font color="#0066cc">''A Veiga, O Carballiño''</font>... No caso de ir precedido dunha preposición, o artigo do topónimo contrae con esta, segundo a regra xeral: <font color="#0066cc">''O Concello <font color="maroon">da</font> Baña asinou un convenio coa Deputación <font color="maroon">da</font> Coruña''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> En topónimos non galegos, de levaren artigo, este tamén se escribe con maiúscula: <font color="#0066cc">''Representantes da Xunta de Galicia participaron en <font color="maroon">El Hierro</font> na Conferencia Sectorial de Turismo''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> A designación xenérica dos accidentes xeográficos cando forma parte do topónimo: <font color="#0066cc">''a <font color="maroon">Costa</font> da Morte, a <font color="maroon">Serra</font> de Outes''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O símbolo dos puntos cardinais: <font color="#0066cc">''N, S, E (ou L), W (ou O), NE (ou NL), NW (ou NO) SE (ou SL), SW (ou SO)''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os puntos cardinais cando se empregan nun sentido xeográfico-político: <font color="#0066cc">''Os países do <font color="maroon">Sur</font> non teñen un nivel mínimo de benestar para a súa poboación''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O nome dos puntos cardinais ou referencias xeográficas cando forma parte dun nome propio de lugar: <font color="#0066cc">''Corea do Norte, Oriente Medio, o Polo Norte, Iemen do Sur''</font>... (pero <font color="#0066cc">''a España do <font color="maroon">norte</font>, a Italia <font color="maroon">meridional</font>, Alemaña <font color="maroon">occidental''</font></font>...).<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nos nomes de monumentos e edificios singulares, todos os substantivos e adxectivos: <font color="#0066cc">''o Museo do Pobo Galego, a Casa das Ciencias, o Pazo dos Deportes de Ourense, o Pazo de Raxoi, o Edificio Administrativo de San Caetano, o Edificio Administrativo de San Lázaro''</font>...
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As palabras <font color="#0066cc">''sol, terra''</font> e <font color="#0066cc">''lúa''</font> nos contextos que non son propios de astronomía: <font color="#0066cc">''Unha posta de <font color="maroon">sol</font>; Hai que ter os pés na <font color="maroon">terra</font>; Hai que plantar en <font color="maroon">lúa</font> chea</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O adxectivo que acompaña o nome dunha entidade xeográfica, cando é puramente de situación física: <font color="#0066cc">Europa <font color="maroon">meridional</font>, África <font color="maroon">setentrional''</font></font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> A designación xenérica dos nomes de demarcacións e divisións territoriais: <font color="#0066cc">''a <font color="maroon">provincia</font> de Ourense, a <font color="maroon">comarca</font> de Deza''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> A designación xenérica dos nomes de accidentes, lugares xeográficos e indicativos de situación ou enderezo: <font color="#0066cc">''o <font color="maroon">río</font> Sil, o <font color="maroon">monte</font> Pindo, a <font color="maroon">parroquia</font> de Santa Cristina de Fecha, a <font color="maroon">cidade</font> de Lugo, a <font color="maroon">rolda</font> da Muralla, a <font color="maroon">avenida</font> de Arteixo''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O nome dos puntos cardinais cando fai referencia a coordenadas xeográficas, á dirección ou orientación referente a estes puntos: <font color="#0066cc">''O <font color="maroon">norte</font> da cidade está colapsado hoxe; O <font color="maroon">sur</font> da rexión sufriu inundacións; O acceso <font color="maroon">leste</font> da cidade xa está aberto; o vento do <font color="maroon">sur</font> anuncia chuvia''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As designacións xenéricas de edificios e instalacións e das dependencias destes: <font color="#0066cc">''o <font color="maroon">auditorio municipal</font> de Cangas, a <font color="maroon">biblioteca municipal</font> de Melide, o <font color="maroon">castelo</font> de Vimianzo; o <font color="maroon">mosteiro</font> de Samos, o <font color="maroon">polígono industrial</font> do Milladoiro, o <font color="maroon">recinto feiral</font> de Amio, o <font color="maroon">parque eólico</font> de Zobra, o <font color="maroon">salón de sesións</font>, a <font color="maroon">sala de xuntas''</font></font>...
 +
|}
-
::El Correo Gallego
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::Medallas Castelao
+
==== Profesións, cargos oficiais, títulos nobiliarios e dignidades eclesiásticas ====
-
* Nos substantivos, adxectivos, pronomes e expresións que representen tratamento cortés ou de reverencia, veñan ou non acompañados doutra palabra a que se liguen directamente, ou cando están ligados a un ou máis nomes propios ou a designativos de categoría, función ou calidade:
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As abreviacións dos tratamentos protocolarios e de cortesía (de se expresaren en forma completa van en minúscula):<br>
 +
<font color="#0066cc">don/dona <font color="black">&#8594;</font> D/Dª<br>
 +
ilustrísimo/a <font color="black">&#8594;</font> Ilmo.; Ilma.<br>
 +
reverendo <font color="black">&#8594;</font> Rvdo.<br>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As denominacións de cargos, empregos, títulos nobiliarios e académicos, así como os cargos eclesiásticos: <font color="#0066cc">alcalde, arcebispo, conde, conselleira, director xeral, maxistrada, papa, presidente, secretaria xudicial, xuíz</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Escribiremos tamén en minúscula, xeralmente, a palabra rei. Porén, en certas fórmulas moi consolidadas ou en contexto protocolarios, adoita empregarse a expresión <font color="#0066cc">El-Rei</font>. Así, nas leis galegas aplícase a fórmula: <font color="#0066cc">Por todo o exposto, o Parlamento de Galicia aprobou e eu [...], promulgo en nome de <font color="maroon">El-Rei</font> a Lei[...]</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As denominacións de profesións: <font color="#0066cc">albanel, arquitecta, auxiliar de clínica, enxeñeiro, médica, pediatra</font>...
 +
|}
-
::El-Rei
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::Ilmo. Sr.
+
==== Nomes de animais e plantas ====
-
::Súa Alteza
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes propios de animal así como os animais mitolóxicos, históricos ou literarios: <font color="#0066cc">''Marela, Merlo, Pegaso, Platero''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nos nomes científicos irá en maiúscula o primeiro termo (nome do xénero) e en minúscula o segundo (nome da especie): <font color="#0066cc">''Brassica napus, Mytilus galloprovincialis''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes latinos con que se designan os taxons zoolóxicos e botánicos superiores ao xénero: <font color="#0066cc">''O Octopus vulgaris clasifícase dentro da clase Cephalopoda, orde Octopoda e familia Ostopodidae''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nas denominación das razas que conteñen un topónimo, este mantense con maiúscula inicial: <font color="#0066cc">''galiña de <font color="maroon">Mos</font>, gato de <font color="maroon">Angora</font>''</font>...
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes comúns: <font color="#0066cc">''abadexo, carballo,  castiñeiro, mimosa, xouba''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes galegos con que se designan os taxons zoolóxicos e botánicos superiores ao xénero: <font color="#0066cc">''O carballo é unha árbore <font color="maroon">anxiosperma</font> da familia das <font color="maroon">fagáceas''</font></font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os adxectivos ou substantivos que se usan para designar as distintas razas: <font color="#0066cc">''porco celta, vaca caldelá, rubia galega''</font>...
 +
|}
-
::Día de San Xosé
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::A Inmaculada
+
==== Entidades, institucións, organismos e outras agrupacións formalmente constituídas ====
-
* En designacións de edificios, construcións arquitectónicas diversas ou calquera designación similar:
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula ou minúscula segundo o contexto
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes propios de entidades (públicas e privadas) formalmente constituídas, con independencia do seu carácter ‒administrativo, cultural, político, comercial, relixioso, artístico...: <font color="#0066cc">''a Comunidade Autónoma de Galicia, a  Cruz Vermella, o Concello de Xermade, o Consello de Contas, Fenosa, a Fundación Pública de Medicina Xenómica, a Policía Local de Begonte, a Real Academia Galega, a Seguridade Social'' (como ente), ''o Sindicato Labrego Galego, a Xunta de Galicia, a Universidade de Vigo''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Neste mesmo caso incluímos a expresión <font color="maroon">''Forzas Armadas''</font> cando nos referimos de forma particularizada ás do Estado español.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os substantivos, cando significan entidade (xurídica, política, relixiosa...) ou colectividade como organismo determinado, aínda que non os adxectivos que os acompañan: <font color="#0066cc">''a Igrexa católica, a Administración galega, os  órganos da Administración pública, o Estado español, o Parlamento galego''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes dos rexistros públicos: <font color="#0066cc">''o Rexistro Xeral da Xunta de Galicia, o Rexistro Civil, o Rexistro Mercantil, o Rexistro da Propiedade, o Rexistro Oficial de Auditores de Contas''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Todos os substantivos e adxectivos que forman parte dos nomes de grupos ou movementos literarios ou musicais, os nomes das agrupacións artísticas (musicais, teatrais...) e tamén dos clubs e equipos deportivos: <font color="#0066cc">''Berrogüeto, o movemento poético Cravo Fondo, as Irmandades da Fala, Luar na Lubre, Real Club Celta, Producións Teatrais Excéntricas, Sarabela Teatro''</font>...<br>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As denominacións xenéricas escríbense en minúscula: <font color="#0066cc">''Segundo a normativa da correspondente <font color="maroon">comunidade autónoma</font> ... Cada <font color="maroon">concello</font> ten que aprobar o seu orzamento; Non é competencia da <font color="maroon">policía local</font> vixiar as estradas interubanas; Os traballadores da <font color="maroon">universidade</font> están en folga; O <font color="maroon">sindicato</font> maioritario na empresa rexeitou o convenio''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Por entender que é unha denominación xenérica, escribiremos en minúscula a expresión <font color="#0066cc"><font color="maroon">''forzas e corpos de seguridade</font> (do Estado)''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Hai que ter en conta que en moitos casos pode coincidir o nome do órgano co cargo da persoa que o ocupa. A diferenza entre ambos, ademais de polo contexto, estará  marcada polo uso da maiúscula para o órgano e da minúscula para o cargo: <font color="#0066cc">''O <font color="maroon">Valedor do Pobo</font> é o órgano encargado de velar polo respecto dos dereitos e das liberdades de todos os cidadáns''</font> fronte a <font color="#0066cc">''O <font color="maroon">valedor do pobo</font> asistiu onte á sesión do Parlamento''</font>.<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nas denominacións dos rexistros cun nome extenso, só escribiremos con maiúscula a primeira palabra: <font color="#0066cc">''Rexistro administrativo especial de mediadores de seguros, corredores de reaseguros e dos seus altos cargos; Rexistro de titularidade compartida das explotacións agrarias de Galicia''</font>...
 +
|}
-
::Torre do Reloxo
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::Catedral de Santiago de Compostela
+
==== Empresas, marcas e denominacións de orixe ====
-
::Parque Tecnolóxico de Galicia en San Cibrao das Viñas
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes de empresas: <font color="#0066cc">''Finsa, Frigolouro, Inditex, Pescanova''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As marcas comerciais: <font color="#0066cc">''A Churrusquiña, Calvo, Estrella Galicia, Viña Costeira''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O nome das denominacións de orixe. O xenérico denominación de orixe exprésase en minúscula, agás cando se integra no nome do órgano ou entidade reguladora: <font color="#0066cc">''a denominación de orixe Rías Baixas, a denominación de orixe Pemento de Herbón, o Consello Regulador da Denominación de Orixe Ribeira Sacra''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> O nome das indicacións xeográficas. De iren acompañadas do xenérico, este exprésase en minúscula: <font color="#0066cc">''a indicación xeográfica Lacón Gallego,  a indicación xeográfica Licor de Herbas de Galicia, a indicación xeográfica  Queixo do Cebreiro''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As denominacións de programas e sistemas informáticos, así como as redes sociais, portais e buscadores da internet, xa que son nomes comerciais ou rexistrados: <font color="#0066cc">''Google, Internet Explorer, Mozilla Firefox, Windows Vista''</font>...<br>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Cando unha marca ou un nome comercial pasa a referirse a unha clase de obxectos ou produtos coas mesmas características, o nome propio convértese en nome común: <font color="#0066cc">''Utilizarase un analxésico xeral tipo <font color="maroon">aspirina</font></font>''.
 +
|}
-
* Nas designacións de feitos históricos ou acontecementos importantes e de actos ou iniciativas públicas:
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::Guerra Civil
+
==== Actividades educativas ====
-
* Na puntuación emprégase a maiúscula en comezo de frase, sempre despois de punto e despois de dous puntos (neste caso só se escriben con maiúscula inicial as enumeracións que son frases completas e enunciados independentes).
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | '''Ensino universitario'''<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> A denominación das facultades e escolas (incluíndo os xenéricos): <font color="#0066cc">''a Escola de Enxeñaría Industrial, a Escola Universitaria de Relacións Laborais, a Facultade de Matemáticas''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> A denominación das áreas e dos departamentos (incluíndo os xenéricos): <font color="#0066cc">''a Área de Ciencias Experimentais, a Área de Ciencias Sociais e Xurídicas, o Departamento de Histoloxía, o Departamento de Lingüística Xeral''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As denominacións das cátedras (incluíndo o xenérico): <font color="#0066cc">''é titular da Cátedra de Latín, <font color="maroon">a Cátedra de Microbioloxía</font> organiza uns cursos sobre as novas técnicas''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os títulos académicos (o xenérico escríbese en minúscula): <font color="#0066cc">''cursou a <font color="maroon">licenciatura de Dereito</font>, terminou <font color="maroon">o grao en Economía</font>, graduouse en <font color="maroon">Filoloxía Románica</font>''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os másters e os programas de doutoramento (o xenérico exprésase en minúscula): <font color="#0066cc">''un <font color="maroon">máster universitario en Bioloxía Molecular</font>, un <font color="maroon">máster en Investigación e Economía Aplicada</font>, un <font color="maroon">programa de doutoramento en Historia Contemporánea</font>''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes das materias de estudo e das áreas de coñecemento (o xenérico exprésase en minúscula): <font color="#0066cc">''a área de coñecemento de Ciencias da Computación e Intelixencia Artificial, a materia de Antropoloxía Simbólica, a disciplina de Metodoloxía da Programación''</font>...<br> 
 +
<br>
 +
'''Ensino non universitario (primaria, ESO, FP e bacharelato)'''<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes das materias ou disciplinas (o xenérico escríbese en minúscula): <font color="#0066cc">''a materia de Coñecemento do Medio, a disciplina de Debuxo, Educación Física, Lingua e Literatura Galega, Matemáticas''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes das distintas modalidades de bacharelato (o xenérico escríbese en minúscula): <font color="#0066cc">''bacharelato de Artes, bacharelato de Humanidades e Ciencias Sociais, bacharelato de Ciencias e Tecnoloxía''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes dos ciclos formativos e familias da FP e dos seus títulos (o xenérico escríbese  en minúscula): <font color="#0066cc">''grao superior de Animación e Actividades Físicas e Deportivas da familia de Actividades Físicas e Deportivas, grao medio de Xestión Administrativa da familia de Administración e Xestión, grao medio de Produción Agroecolóxica da familia Agraria, técnico especialista en Análise Instrumental''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nos nomes dos módulos profesionais e das unidades formativas escribiremos só a primeira con maiúscula:<br>
 +
:<font color="#0066cc">''Módulo profesional: Xestión financeira''<br>
 +
:''Unidade formativa: Produtos e servizos financeiros''</font>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes dos ciclos educativos: <font color="#0066cc">''a educación primaria, a educación secundaria obrigatoria, o bacharelato, o ensino universitario, unha  licenciatura, un grao''...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os substantivos e adxectivos que forman parte do nome das disciplinas científicas e das diversas ramas do coñecemento consideradas como tales e non como denominacións de títulos académicos ou materias de ensino: ''a <font color="maroon">sintaxe</font> é unha parte da <font color="maroon">gramática</font>, a <font color="maroon">xenética</font> está a conseguir grandes avances na <font color="maroon">medicina</font>, a <font color="maroon">economía</font> non sempre está ben planificada''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nos casos en que o nome das materias ou disciplinas resulte demasiado longo, só se grafará en maiúscula a inicial da primeira palabra: <font color="#0066cc">''As artes plásticas: novos comportamentos artísticos desde os anos 60; Elaboración das decisións públicas e administración de recursos naturais; Teoría e historia dos xéneros no cinema, na radio e na TV''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Neste último caso, cando se cite dentro dun texto e poidan xurdir dúbidas sobre a delimitación do sintagma, este escribirase entre comiñas: <font color="#0066cc">''Os alumnos  poderán elixir entre «Dereito social e público aplicado ao traballo social» e «Métodos e técnicas de investigación aplicadas ao traballo social»''</font>
 +
|}
-
== Maiúsculas en toda a palabra ==
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
Utilízanse as maiúsculas en toda a palabra:
+
==== Premios, actividades educativas e sociais ====
-
* Na primeira palabra do Sumario ou Título da cabeceira dos documentos. Esta palabra delimita en grande medida o tipo de documento de que se trata e polo tanto utilizarase en maiúscula para facilitar a comprensión do documento:
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula en todos os substantivos e adxetivos
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula, ou maiúscula só na primeira palabra
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os premios e condecoracións, tanto no que se refire ao xenérico coma ao específico: <font color="#0066cc">''a Medalla de Ouro de Galicia, o Premio Xerais, a Orde Civil do Mérito Ambiental''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os campionatos, concursos e competicións deportivas: <font color="#0066cc">''o Campionato Galego de Natación Sincronizada, a Copa de Galicia de Billarda, a Liga Galega de Baloncesto, os Xogos Olímpicos de Londres''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os eventos como festas, feiras, festivais, certames, mostras, exposicións etc.: <font color="#0066cc">''a Bienal de Pontevedra, a XXIV Cata dos Viños de Galicia, o Certame Literario do Camiño, a Feira do Libro de Betanzos, a Festa da Empanada, a Mostra de Teatro de Ribadavia, o Salón do Automóbil''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os congresos, cumios e simposios: <font color="#0066cc">''Conferencia Mundial de Linguas Minorizadas, IV Congreso de Linguaxe Administrativa, Cumio Mundial da Muller 2012, Simposio Galego de Viticultura,''...</font><br>
 +
(Véxase[[Normas xerais de todos os textos#Letra cursiva| ''Letra cursiva'']] onde se fala de cursos)
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As denominacións de categorías xenéricas: <font color="#0066cc">''Asistiu a un congreso de bioquímica; Hai que presentar un relatorio no simposio''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os títulos de comunicacións, relatorios e discursos escríbense  en minúscula, excepto a  inicial da primeira palabra. Escríbense, ademais, entre comiñas: <font color="#0066cc">''Presentaron o relatorio «Experiencia vinculada ás competencias básicas» no I Congreso Virtual de Formación do Profesorado''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> No título dos cursos, xornadas e seminarios escribiremos a primeira palabra en maiúscula e o resto dos termos da denominación en minúscula:
 +
<font color="#0066cc">''Curso de tecnoloxía dos alimentos, II Encontro de rehabilitación do camiño, Seminario de electrónica, Xornada de cogomelos''</font><br>
 +
(Véxase[[Normas xerais de todos os textos#Letra cursiva| ''Letra cursiva'']] onde se fala de cursos)<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Se o título dos congresos, cumios e simposios ou do resto das denominacións dos eventos citados na columna da esquerda resulta demasiado extenso a maiúscula limitarase á primeira palabra: <font color="#0066cc">''Campionato galego de concursos morfolóxicos do cabalo de pura raza galega, IV Certame galego de composición para bandas de música e sección sinfónica, Congreso galego-portugués de psicoloxía da actividade física e do deporte, Primeiro congreso galego de tecnoloxías de atención á diversidade na educación galega, Simposio galego sobre a enfermidade e o enfermo de alzhéimer e outras demencias,...''</font>...
 +
|}
-
''RESOLUCIÓN do 28 de xaneiro de 2011, da Secretaría Xeral de Medios, pola que se lles dá publicidade aos beneficiarios das axudas concedidas ás empresas xornalísticas e de radiodifusión.''
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
 +
==== Títulos de obras de creación, de artigos e de publicacións periódicas ====
-
''CÉDULA do 15 de febreiro de 2011, do Servizo de Mobilidade de Ourense, pola que se notifican os acordos de incoación de expedientes sancionadores por infracción da normativa vixente en materia de transportes terrestres, devoltos polo servizo de Correos porque intentada a notificación non se puido efectuar. (Expediente OU-00037-O-2011).''
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula en todos os substantivos e adxectivos
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula só na primeira palabra
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os títulos de publicacións periódicas (revistas, xornais, coleccións etc.), que, ademais, se escriben en cursiva: <font color="#0066cc">''A Nosa Terra, Boletín Oficial del Estado, Diario Oficial de Galicia, Grial, El País, Lingua e Administración, Tempos Novos''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Nos títulos dos boletíns oficiais das provincias só se grafan en maiúscula e en cursiva as dúas primeiras palabras: <font color="#0066cc">''o Boletín Oficial da provincia de Lugo, o Boletín Oficial da provincia de Teruel''</font>...<br>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As obras científicas, literarias, pictóricas, escultóricas, musicais, cinematográficas etc.: <font color="#0066cc">''Flora e fauna de Galicia, Aires da miña terra, Memorias dun neno labrego, Muller con sella na cabeza, Negra sombra, O club da calceta, O lapis do carpinteiro''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os libros brancos, que son aqueles que conteñen documentos destinados a desenvolver programas políticos de actuación pública: <font color="#0066cc">''o Libro branco da cinematografía e as artes visuais de Galicia, o Libro branco do ensino na música tradicional en Galicia''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os catálogos, inventarios e outros documentos similares: <font color="#0066cc">''o Catálogo de montes veciñais en man común, o Catálogo nacional das cualificacións, a Clasificación nacional de actividades económicas, a Clasificación nacional de ocupación, a Enquisa de discapacidade, autonomía persoal e situacións de dependencia (EDAD), a Enquisa de poboación activa (EPA), o Inventario xeral de bens e dereitos do Estado''</font>...
 +
|}
 +
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
* No tipo de documento e no nome da entidade publicadora contidos na cabeceira dos documentos. Consúltese a sección [[Elementos_constantes_da_estrutura_xeral_dos_textos#Tipo_de_documento_e_nome_da_entidade_emisora|Tipo de documento e nome da entidade emisora]] das [[Normas_e_modelos_para_crear_documentos|Normas e modelos para crear documentos]]:
+
==== Nome de documentos oficiais (leis, decretos, ordes, códigos, documentos acreditativos...) ====
-
::'''DISPOSICIÓNS XERAIS'''
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
-
::'''CONSELLERÍA DE FACENDA'''
+
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Nos títulos dos acordos, decisións, directivas, decretos, disposicións, instrucións, ordes, leis, protocolos, regulamentos, resolucións, sentenzas etc. escríbese con maiúscula só a primeira palabra, que designa a clase de documento, así como os nomes propios que formen parte do título, cando se trate de actos concretos que se citen polo seu título completo, o seu título abreviado, a súa denominación habitual, a súa data ou o seu número: <font color="#0066cc">''a Instrución IS-33, do 21 de decembro de 2011, sobre material radiolóxico...., a Lei da función pública de Galicia, a Lei orgánica 5/2000, do 12 de xaneiro, de responsabilidade penal dos menores, o Código civil, o Código penal, a Constitución española, o Protocolo de Quioto sobre o cambio climático, a Sentenza 24/2011, do 24 de marzo,''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Todos os elementos significativos que forman parte do título de documentos oficiais históricos ou de gran relevancia en forma de tratados, convencións, declaracións etc.: <font color="#0066cc">''a Carta das Nacións Unidas, a Convención de Xenebra, a Convención dos Dereitos do Neno, a Declaración Universal dos Dereitos Humanos, o Acordo Europeo de Libre Comercio, o Tratado de Roma''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Cando citamos literalmente o título dunha parte que conforma unha lei ou outro documento oficial, escribirémolo entre comiñas e grafaremos en maiúscula a primeira palabra: <font color="#0066cc">''O capítulo I leva por rúbrica «Disposicións xerais e ámbito territorial» e nel recóllese''</font>...
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As denominacións xenéricas ou anafóricas de leis, decretos, ordes... cando non van integradas nun título: <font color="#0066cc">''Esta <font color="maroon">lei</font> entrará en vigor o día da súa publicación; Mediante <font color="maroon">decreto</font> da Xunta de Galicia desenvolveranse as competencias...; Cómpre unha <font color="maroon">orde</font> para desenvolver o <font color="maroon">decreto</font>...; Na exposición de motivos da <font color="maroon">lei</font> faise referencia...; No ámbito de aplicación da <font color="maroon">directiva</font>...''</font><br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As partes que conforman os documentos normativos: <font color="#0066cc">''artigo, título, sección, disposición derradeira''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os documentos acreditativos: <font color="#0066cc">''documento nacional de identidade, licenza de caza, número de identificación fiscal, pasaporte''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Escribiremos todo en minúscula, excepto a inicial da primeira palabra, nos casos en que os títulos resulten demasiado extensos: <font color="#0066cc">''Acordo nacional para a modernización da educación básica, Convención sobre a protección do patrimonio mundial, cultural e natural, Tratado internacional sobre os recursos fitoxenéticos para a alimentación e a agricultura''</font>...
 +
|}
-
* Nos encabezamentos de títulos e capítulos de ordes e leis. Consúltense as seccións [[Apéndices#T.C3.ADtulos|Títulos]] e [[Apéndices#Cap.C3.ADtulos|Capítulos]] das [[Normas_e_modelos_para_crear_documentos|Normas e modelos para crear documentos]]:
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::<center>CAPÍTULO I</center>
+
==== Plans, programas e proxectos ====
-
::<center>'''Obxecto e ámbito de aplicación'''</center>
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Utilizaremos a maiúscula inicial na primeira palabra da denominación dos plans, programas e proxectos. Esta palabra adoita ser o xenérico: <font color="#0066cc">''Plan de ordenación do litoral, Plan director de banda larga de Galicia 2010-2013, Plan galego de emprego, Plan galego de formación continua, Plan galego de inclusión social, Plan galego de investigación, innovación e crecemento 2011-2015, Plan de trastornos adictivos de Galicia 2011-2016, Plan de vida sen tabaco, Plan xeral de explotación marisqueira,  Plan xeral de normalización lingüística, Plan xeral de ordenación municipal, Programa de desenvolvemento rexional, Programa de prevención de cancro de mama, Programa horizontal de apoio á innovación, Programa interuniversitario de cooperación''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Cando os plans, programas e proxectos conten cunha denominación específica, podemos optar por grafar o xenérico en maiúscula ou minúscula segundo estea ou non integrado na denominación: <font color="#0066cc">''plan Ágora-agora Recomercia, Plan Galicia, plan Galicia saudable, plan re-Emprende, Plan Renove, Plan Sapraga (Plan de salvamento en praias de Galicia), programa Lecer e benestar, programa Activa, programa Benestar en balnearios, programa operativo Feder, programa Preescolar na casa, programa Educar en familia, programa Abramos o círculo, programa Con elas, programa Erasmus, programa Leader Galicia 2007-2013, programa de cursos para a formación complementaria en linguas estranxeiras do alumnado, Cuale, programa Manuel Colmeiro, proxecto Abalar, proxecto Amorodo, Proxecto Home, Proxecto Meiga, Proxecto Terra, Proxecto Toponimia de Galicia, Proxecto Trasno, Proxecto Xcelens, Proxecto Xenoma Humano''</font>...<br>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> En contextos en que é claramente xenérico: <font color="#0066cc">''Publicarase o plan de estudos en Dirección e Xestión en Enfermaría; Para tal fin, establecerase un programa de manexo e rotación que deberá ser aprobado especificamente para cada explotación pola consellería competente en materia de gandaría; ...a bases reguladoras do programa de bolsas destinadas aos cidadáns galegos residentes no exterior; O proxecto de reforma administrativa desenvolvido pola Xunta de Galicia permitiu dispoñer dun sistema de xestión integral para a tramitación dos procedementos administrativos;''</font>...
 +
|}
-
* Na fórmula introdutoria da parte dispositiva dos documentos. Consúltese a sección [[Elementos_constantes_da_estrutura_xeral_dos_textos#F.C3.B3rmula_introdutoria|Fórmula introdutoria]] das [[Normas_e_modelos_para_crear_documentos|Normas e modelos para crear documentos]]:
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::<center>DISPOÑO:</center>
+
==== Divisións temporais, etapas, acontecementos históricos, festividades conmemorativas e relixiosas ====
-
::<center>RESOLVE:</center>
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> Os nomes dos períodos en que se dividen a prehistoria e a historia: <font color="#0066cc">''o Neolítico, a Idade dos Metais, a Alta Idade Media, a Idade Moderna''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As etapas e acontecementos históricos singulares (políticos, culturais, relixiosos): <font color="#0066cc">''o Cisma de Occidente; o Maio do 68, a Primavera de Praga, a Revolución Industrial, o Rexurdimento''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> No caso das guerras só é necesaria a maiúscula na parte específica, agás no caso dos dous conflitos mundiais e da guerra española do 36, en que o uso fixou como nome propio toda a expresión: <font color="#0066cc">''a Guerra Civil, a guerra das Malvinas, a guerra dos Cen Anos, a guerra do Golfo, a Primeira Guerra Mundial''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Os nomes de períodos e correntes claramente delimitados, cuxa denominación adoita coincidir co nome dun movemento artístico ou cultural: <font color="#0066cc">''o Barroco, o Humanismo, o Neoclasicismo, o Rexurdimento''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> Todos os substantivos e adxectivos que designan festividades civís, relixiosas, políticas ou populares e tamén os nomes que designan feitos ou conceptos relixiosos: <font color="#0066cc">''a Coresma, o Corpiño, o Día das Letras Galegas, o Entroido, o Nadal, o Primeiro de Maio, o Venres Santo''</font>...<br>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> A designación dos días da semana, dos meses e das estacións do ano: <font color="#0066cc">''abril, primavera, sábado''</font>...<br>
 +
<font color="#0088cc">•</font> As denominacións de estilos ou escolas de disciplinas artísticas concretas: <font color="#0066cc">''o barroco, o gótico, o realismo máxico, o románico''</font>...
 +
|}
-
* Na palabra ''anexo'' cando anuncia o comezo da súa sección. Consúltese a sección [[Elementos_constantes_da_estrutura_xeral_dos_textos#Anexos|Anexos]] das [[Normas_e_modelos_para_crear_documentos|Normas e modelos para crear documentos]]:
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::<center>ANEXO I</center>
+
==== Novas formas de organización administrativa: redes, sistemas, plataformas... ====
-
* Nas [[A abreviación#Siglas | siglas]]:
+
{| style="border-collapse: separate; border-spacing: 0; border-width: 1px; border-style: solid; border-color: #ccccff; padding: 10;" cellpadding="10"
 +
|-
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 1px 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Maiúscula
 +
! style="border-style: solid; border-width: 0 0 1px 0; border-color: #ccccff; background:#ccccff" width="50%"| Minúscula
 +
|-
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 1px 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> A primeira palabra das denominacións que correspondan a formas de organización e estruturas consolidadas: <font color="#0066cc">''o Sistema arbitral de consumo, o Sistema público de saúde, o Sistema universitario de Galicia, a Rede de bibliotecas de Galicia, a Rede de dinamización lingüística, a Plataforma de contratación do Estado, a Plataforma do sector naval galego, o Portal de arquivos españois, o Portal do empregado público, o Sistema de verificación de datos de identidade,''</font>...<br>
 +
<br>
 +
Malia isto, naquelas denominacións que xa están moi consolidadas e que constitúen unha estrutura organizativa, denominadas en moitos casos polas súas siglas, poderanse escribir indistintamente todos os termos en maiúsculas:<br>
 +
<font color="#0066cc">''Sistema Universitario de Galicia (SUG)/Sistema universitario de Galicia (SUG); Sistema Nacional de Saúde (SNS)/Sistema nacional de saúde (SNS); Sistema Nacional de Emprego (SNE)/Sistema nacional de emprego (SNE) ...</font>
 +
| style="border-style: solid; border-width: 0 0 0 0; border-color: #ccccff" valign="top" align="justify" | <font color="#0088cc">•</font> As palabras que funcionan como xenérico: <font color="#0066cc">''a empresa adxudicataria da <font color="maroon">plataforma</font> loxística do Sergas comezou os traballos de desmonte; o novo <font color="maroon">portal</font> está deseñado como un espazo que articula todos os contidos relacionados co DOG electrónico; ...o <font color="maroon">portal</font> Eidolocal; ...a organización de accións promocionais de participación agrupada, <font color="maroon">rede</font> de empresarios e profesionais de orixe galega...; por orde do ministro de Industria, Enerxía e Turismo determinaranse as instalacións da <font color="maroon">rede</font> básica de gas natural que teñan a consideración de instalacións pertencentes á <font color="maroon">rede</font> troncal de gas natural...;  Real decreto polo que se establece un <font color="maroon">sistema</font> de identificación e rexistro dos animais das especies ovinas e cabrúa; ...un <font color="maroon">sistema</font> de seguimento e verificación da evolución do programa...''</font>
 +
|}
-
::NRC (número de referencia completo)
+
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>
-
::BOE
+
==== Varios ====
-
==Referencias==
+
As denominacións de impostos e taxas escríbense sempre en minúscula, aínda que as [[A abreviación#Siglas | <ins><font color="darkblue">siglas</font></ins>]] que xeran se escriben sempre con maiúsculas:'' o imposto de actividades económicas (IAE), o imposto de bens inmobles (IBI), o imposto sobre a renda das persoas físicas (IRPF), o imposto sobre o valor engadido (IVE)''...
-
<references/>
+
 
 +
O mesmo ocorre con outros nomes comúns que se adoitan ver escritos en [[A abreviación#Siglas | <ins><font color="darkblue">siglas</font></ins>]] ou [[A abreviación#Acrónimos | <ins><font color="darkblue">acrónimos</font></ins>]]: <font color="#0066cc">''alta velocidade española (AVE), encefalopatía esponxiforme bovina (EEB), grupo municipal de intervención rápida (Grumir), índice de prezos de consumo (IPC), indicador público de rendas de efectos múltiples (IPREM), organización non gobernamental (ONG), política agrícola común (PAC), produto interior bruto (PIB), produto interior neto (PIN), prezo de venda ao público (PVP), renda de integración social de Galicia (Risga), renda per cápita (RPC)''</font>...
 +
 +
No caso dos [[A abreviación#Acrónimos | <ins><font color="darkblue">acrónimos</font></ins>]], só se escribe con maiúscula a inicial do primeiro termo e o resto en minúscula, mentres que a súa denominación extensa leva todos os elementos en maiúsculas: <font color="#0066cc">''Asociación Española de Normalización (Aenor), Fondo de Garantía Salarial (Fogasa), Mercado Común do Sur (Mercosur)''</font>...
 +
 
 +
Cando estes [[A abreviación#Acrónimos | <ins><font color="darkblue">acrónimos</font></ins>]] se lexicalizan pasan a escribirse con minúsculas: <font color="#0066cc">''láser, mir, ovni, peme, uci''</font>...
 +
 
 +
<div style="text-align: right; font-size: 90%;">[[#bodyContent|<span style="color: #002bb8;">↑ Voltar ↑</span>]]</div><noinclude>

Revisión actual feita o 26 de setembro de 2016 ás 07:28

Páxinas principais

Portada
Aspectos formais
Normas de estilo e redacción


Índice

Consideracións previas

Para abordarmos o emprego da maiúscula en inicial de palabra, cómprenos partir dalgunhas consideracións:

1ª. O emprego das maiúsculas, con maior ou menor detalle, está fixado en cada lingua nas súas normas ortográficas. Así, as Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego ocúpanse do seu emprego no capítulo 4, pero fano dunha forma tan esquemática que só lle dedican unha páxina. Loxicamente, é un capítulo que necesita un desenvolvemento moito máis exhaustivo. Pola contra, a Ortografía de la lengua española da RAE dedícalle máis de setenta páxinas, tal é o grao de detalle con que regula a materia.
2ª. En contextos determinados, entre os cales ten unha especial relevancia o administrativo, en castelán consolidouse un emprego da maiúscula que reborda, con moito, os límites marcados pola RAE, é dicir, que hai un emprego dela claramente abusivo.
3ª. En galego, desde os comezos do seu emprego no ámbito administrativo, intentouse non calcar o abuso do castelán, para o cal se foron consolidando usos contrapostos (na denominación dos cargos, por exemplo: director xeral fronte a Director General).
4ª. O emprego da maiúscula inicial non dá lugar a discusión en determinados contextos:
  • en función demarcativa (despois de punto e outros signos ortográficos);
  • en función distintiva, en moitas expresións denominativas (nomes propios de persoa, denominación de países, denominación de organismos etc.).
5ª. Noutros casos, sobre todo con expresións denominativas, o emprego da maiúscula ofrece dúbidas a quen redacta. Daquela, cómpre ter en conta cuestións como as seguintes:
  • O emprego da maiúscula é convencional. Isto dá lugar a discrepancias entre linguas, posto que cada unha consolidou os seus propios usos, como pode verse nestes textos do ámbito europeo:
La presente Directiva entrará en vigor el vigésimo día siguiente al de su publicación en el Diario Oficial de la Unión Europea. / La présente directive entre en vigueur le vingtième jour suivant celui de sa publication au Journal officiel de l’Union européenne. / La presente direttiva entra in vigore il ventesimo giorno successivo alla pubblicazione nella Gazzetta ufficiale dell’Unione europea. / A presente directiva entra em vigor no vigésimo dia seguinte ao da sua publicação no Jornal Oficial da União Europeia.
En el marco de la Organización Marítima Internacional (OMI) / au sein de l'Organisation maritime internationale (OMI). / in sede di organizzazione marittima internazionale (IMO).
Visto el dictamen del Comité Económico y Social Europeo / vu l'avis du Comité économique et social européen / Having regard to the opinion of the European Economic and Social Committee.
  • A maiúscula inicial pode aplicarse a palabras (Galicia) ou a sintagmas (Tribunal Superior de Xustiza de Galicia). Neste segundo caso, pode suceder que a maiúscula se aplique a cada un dos substantivos e adxectivos, pero tamén que se aplique só á primeira palabra do sintagma (Lei de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común). En todo caso, nunca se escriben con inicial maiúscula as iniciais das palabras auxiliares (preposicións, artigos...).
  • O contexto pode determinar que unha expresión se escriba unhas veces en maiúscula e outras en minúscula. Así:
• Denominacións xenéricas fronte a denominacións específicas: en cada concello, o pleno é competente para... / O Pleno do Concello de Cambados...
• Singular fronte a plural: a Consellería de Facenda e mais a Consellería de Sanidade... / as consellerías de Facenda e de Sanidade...
• En determinadas condicións, a expresión en forma completa ou en forma abreviada: a Dirección Xeral de Función Pública... / esta dirección xeral...
• Expresións que aluden a conceptos da lingua común e que, ao mesmo tempo, poden dar nome a un organismo, ou que se refiren a conceptos diferentes: todos temos dereito á seguridade social / estas prestacións corren por conta da Seguridade Social; o estado de benestar en que me atopo... / España aspira a consolidar o Estado de benestar...

En calquera caso, cómpre facer sempre un uso mesurado da maiúscula e coherente dentro no texto que redactemos. E pensar que, frecuentemente, non é lingüisticamente relevante, nin altera a comprensión dun texto, que determinadas expresións aparezan ás veces en maiúscula e ás veces en minúscula, dependendo do criterio do redactor: o dereito penal en España... / o Dereito penal / o Dereito Penal; os distintos estados europeos / os distintos Estados europeos; a administración non debe regular... / a Administración non debe regular...

Vemos, por tanto, que establecer regras absolutas de uso das maiúsculas é unha tarefa difícil. Intentaremos, iso si, proporcionar unha serie de recomendacións para tratar de esclarecer e unificar, no posible, o seu emprego. Para isto temos en conta a tradición existente a este respecto e a consolidación de certos usos tanto no Diario Oficial de Galicia coma noutras publicacións institucionais.

↑ Voltar ↑

Maiúscula en función demarcativa e en función distintiva

A utilización da maiúscula obedece a dúas funcións fundamentais: a demarcativa, que vén motivada pola situación da palabra no texto, dependendo dos signos de puntuación; e a distintiva, determinada pola natureza, o contexto ou o significado da palabra a que se aplica.

↑ Voltar ↑

Maiúscula en función demarcativa

O seu uso depende dos signos de puntuación.

Escribirase maiúscula inicial nos seguintes casos:

  • Ao comezo dun texto.
Contra esta resolución cabe recurso de suplicación perante o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia.
  • Despois de punto e seguido e de punto e á parte.
Nas actuacións de control tributario posterior comprobaranse as declaracións tributarias presentadas e investigaranse os feitos impoñibles non declarados ou as obrigas de información non subministradas. O control esténdese á comprobación dos diferentes elementos da obriga tributaria e á súa cuantificación.
  • Despois da interrogación ou da admiración de peche, sempre que non vaian seguidos de coma ou dous puntos.
Rematei o traballo! Agora podemos facer o que queiras.
  • Logo de puntos suspensivos cando cerran un enunciado (é dicir, equivalen a un punto).
Dentro das actividades da Cidade da Cultura haberá exposicións, cine, teatro... As actividades serán todas pola tarde.
  • Despois de dous puntos, como regra xeral utilízase sempre a minúscula:
As subdireccións xerais agruparanse por ámbitos competenciais: réxime xurídico, administrativo [...]
Denuncia: o acto polo cal calquera persoa [...]
Subscrición: a emisión dos bonos está destinada [...]
  • Agora ben, hai algunhas excepcións, en que despois de dous puntos se emprega a maiúscula inicial:
• Cando se transcribe unha cita textual, que vai na mesma liña e entre comiñas:
No procedemento de demanda ditouse a sentenza que no seu encabezamento e parte dispositiva é do teor literal seguinte: «Na Coruña, o vinte e catro de xaneiro de dous mil doce...».
• Despois de certas fórmulas da linguaxe administrativa e xurídica como «Certifico:», «Solicito:», «Informo:», «Dispoño:», «Decido:», «Resolvo:»... Nestes casos, o texto que vai despois dos dous puntos escríbese en liña á parte:
DECIDO:
Que debo estimar e estimo parcialmente a demanda que en materia de cantidade foi interposta por...
• Tras os dous puntos que se colocan despois de expresións de carácter anunciador como «Advertencia:», «Nota:» etc., cando o enunciado que vén a continuación ten plena independencia sintáctica e de sentido, sexa cal sexa a súa extensión:
Nota: As referencias normativas deste programa poden verse afectadas polas modificacións que se produzan ata a data do exame.
Esta mesma pauta aplícase en casos coma o seguinte, en que tamén se poderían alternar os dous puntos co punto e seguido:
Contido do curso
— Módulo I: Normativa de aplicación.
— Módulo II: Protocolo de detección de drogas na condución.
— Módulo III: A presenza e efectos das drogas no organismo.
  • Nos elementos dunha enumeración que se sitúan despois dos dous puntos utilizarase a inicial minúscula ou maiúscula en función da natureza dos termos da enumeración e da súa lonxitude. Así, por regra xeral, utilizaremos minúscula ou maiúscula segundo o indicado a seguir:
• Escribiremos minúscula inicial cando os elementos da enumeración constitúen palabras soltas ou enunciados breves que non chegan a ser oracións nin teñen puntuación interna. Adoitan ser palabras ou frases curtas, precedidas de raia (—) ou de letras. De tratarse dunha listaxe en columna, non se introduce ningún signo de puntuación ao final de cada elemento da enumeración:
O obxecto deste concurso é a subministración dos seguintes víveres:
— carnes
— conxelados
— froitas
— verduras
— outros perecedoiros
• Tamén empregaremos minúscula inicial cando a separación destas enumeracións sexa punto e coma (;). Neste caso o último elemento rematará en punto:
A Subdirección Xeral de Análise e Coordinación, con dependencia funcional da persoa titular da Consellería, que realizará as seguintes funcións:
a) apoio técnico á persoa titular da Consellería no ámbito da súa competencia;
b) análises e estudos socioeconómicos e da conxuntura económica;
c) estudos e traballos relativos á elaboración e seguimento da planificación económica.
• Escribiremos maiúscula inicial cando os elementos da enumeración sexan frases con sentido completo ou enunciados longos, precedidos normalmente de números, letras ou raias. Cada parte da enumeración rematará en punto:
Ter un contrato co comercializador en que se especifique:
1º. A identidade e o enderezo do subministrador;
2º. Os servizos prestados, o nivel de calidade proposto e o prazo para a conexión inicial;
3º. O tipo de servizo de mantemento que se ofreza;
4º. A forma de obter información actualizada sobre todas as tarifas aplicables e os gastos de mantemento.

As funcións da Comisión son:
— Analizar os problemas da xuventude galega e propoñer medidas concretas desde a Xunta de Galicia.
— Coordinar as actuacións dos distintos departamentos da Xunta relacionadas coa mocidade.
— Fomentar e cooperar en diversas accións para a mocidade, prestar servizos aos mozos e mozas galegos e mellorar a súa calidade de vida.
  • Os enderezos electrónicos e de acceso a páxinas web irán en minúsculas, independentemente do lugar da frase en que se sitúen.
http://www.xunta.es
↑ Voltar ↑

En función distintiva

A función da maiúscula é distinguir o nome propio do común. Os nomes propios son substantivos creados para designar entes singularizados ou referirse a eles: persoas, lugares xeográficos, institucións, obras de creación, acontecementos etc.

Frecuentemente, os límites entre o nome común e o propio son moi difusos, polo que non podemos facer compartimentos con cada un deles. Ás veces os nomes propios poden comportarse como nomes comúns (tomar un valdeorras) e os comúns como propios (o Apóstolo).

Antes de entrarmos nunha clasificación do emprego da maiúscula en función do contexto, faremos algunhas observacións xerais:

Primeira. Existen termos que, dependendo dos contextos en que aparezan, deberán ir escritos en maiúscula ou en minúscula. Termos xenéricos como concello, pleno ou seguridade social irán en minúscula, pero cando estes mesmos termos designan realidades particularizadas exixen a maiúscula. Ademais, tamén hai que ter en conta que algunhas expresións como concello poden designar dúas realidades, unha referida ao territorio e outra á institución.

Maiúscula Minúscula
O Pleno do Concello de Santiago de Compostela, na súa reunión do día... Os concellos reuniranse en pleno e en comisións.
O 20 de febreiro de 2006, o Concello de Aranga presenta un escrito en que manifesta a súa desconformidade coa autorización do proxecto do parque eólico Cordal de Montouto. O 20 de febreiro de 2006, o Concello de Aranga presenta un escrito en que manifesta a súa desconformidade coa autorización do proxecto [...]. Cómpre non esquecer que no concello de Aranga existen xa dous parques eólicos empresariais...
Consecuencia disto, resulta oportuno integrar no réxime xeral da Seguridade Social, como asimiladas a traballadores por conta allea...

A cotización á Seguridade Social por continxencias comúns e profesionais farase aplicando as regras de cotización...

Pola súa parte, a recente Lei 52/2003, do 10 de decembro, de disposicións específicas en materia de seguridade social, introduciu modificacións...

Advírtaselle igualmente ao recorrente que non sexa traballador ou beneficiario do réxime público de seguridade social...

Segunda. Cando o mesmo substantivo encabeza a denominación de varias entidades pódese realizar, pluralizándoo, unha mención conxunta. Nese caso irá en minúscula:

As consellerías de Sanidade e Educación convocan un curso sobre consumo responsable.

Terceira. Cando nos referimos a institucións ou entidades que se citaron anteriormente (uso anafórico) e que non queremos repetir en forma completa, eses nomes expresaranse:

a) en minúscula cando o substantivo vai acompañado de demostrativos, posesivos ou elementos anafóricos como o dito ou o citado, por interpretar os citados substantivos como comúns:
A Orde do 28 de decembro de 2011, pola que se aproban os prezos medios no mercado de determinados inmobles rústicos e urbanos situados na Comunidade Autónoma de Galicia para o exercicio 2012, desenvolveu o medio de comprobación de prezos medios no mercado para que poida ser utilizado na aplicación dos tributos xestionados por esta comunidade autónoma cuxa base impoñible sexa o valor real dos bens inmobles.

Na Comunidade Autónoma de Galicia poderá concederse un máximo de 2000 autorizacións. A normativa desta comunidade autónoma recolle ...

A Consellería de Xustiza determinará o número de xulgados. Esta consellería terá un prazo de dous anos para [...]

O recurso presentarase ante a Xerencia Territorial de Pontevedra. A a citada xerencia territorial...

A Deputación Provincial de Ourense asume a xestión do matadoiro. A dita deputación provincial...
b) en maiúscula cando o substantivo se emprega precedido do artigo determinado (o, a), por entender que se mantén o nome do organismo aínda que en forma abreviada:
O pagamento das axudas efectuarase con cargo á partida [...] da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria para o ano 2012. A Consellería establecerá os prazos para presentar [...]
Esta regulación é competencia da Dirección Xeral de Orzamentos. Para iso, a Dirección Xeral fixará o prazo [...]
A Escola Galega de Administración Pública levará a cabo unhas xornadas o próximo mes. A Escola fixará os horarios...

Cuarta. En determinados sintagmas, a denominación dunha realidade xeográfica, un organismo, unha entidade, unha asociación etc. está composta de elementos xenéricos e específicos. Non sempre é doado interpretar se o xenérico forma parte da denominación ―caso en que se escribiría con maiúscula― ou non ―caso en que se escribiría con minúscula―. Así:

a) En nomes xeográficos, enderezos e denominacións de locais, edificios de todo tipo e establecementos comerciais, por exemplo, a norma xeral é que o xenérico vaia en minúscula e o específico con maiúscula: o río Tambre, o monte Aloia, a praza da Constitución, o hotel Rías Altas, a panadaría O Forno de Leña, a catedral de Santiago, o mosteiro de Carboeiro...
b) Nas denominacións de organismos públicos e outros entes de natureza pública (colexios profesionais, fundacións etc.) considérase que o xenérico está integrado na denominación e, por tanto, escríbese en maiúscula: o Concello de Viveiro, a Consellería de Facenda, o Consello da Cultura Galega, o Colexio de Avogados da Coruña, a Fundación Pública de Medicina Xenómica...
c) Un terceiro grupo está integrado pola denominación de entidades de tipo público ou privado en que podemos considerar que o xenérico está integrado ou non na denominación. Para estes casos, establecemos o seguinte criterio:
c.1) Escribiremos o xenérico en maiúscula, por entender que forma parte da denominación, naqueles casos en que non haxa un nome específico que o acompañe: a Biblioteca Pública de Noia, a Casa do Mar de Baiona, o Centro de Saúde de Boimorto, o Centro Social de Bouzas, o Centro Sociocultural de Vite, o Colexio Público da Ramallosa, a Confraría de Pescadores de Moaña, o Hospital Clínico Universitario de Santiago de Compostela...
c.2) En cambio, cando a entidade conta cun nome particularizado, podemos entender que o xenérico non forma parte da denominación e que funciona como un clasificador. Neste caso expresarémolo en minúscula: o ambulatorio Concepción Arenal, a asociación Amigos da Terra, a asociación de veciños A Xuntanza, o centro de saúde Abente e Lago, o centro de saúde San José, o colexio público Celso Emilio Ferreiro, o ente público Axencia Galega de Emerxencias, o ente público de natureza consorcial Axencia de Protección da Legalidade Urbanística, o ente público Empresa Pública de Obras e Servizos Hidráulicos, o ente público Portos de Galicia, a entidade pública empresarial Augas de Galicia, o instituto de educación secundaria Antón Fraguas, o organismo autónomo Academia Galega de Seguridade Pública, o organismo autónomo Instituto Galego de Seguridade e Saúde Laboral, o sindicato Xóvenes Agricultores...
OBSERVACIÓN: Os criterios fixados nos puntos c.1) e c.2) deben manexarse con flexibilidade e deixar certa liberdade aos redactores para interpretar en cada contexto se o xenérico debe ou non formar parte da denominación. Por outra banda, en determinados contextos (por exemplo, listaxes que se publican no DOG) semella máis coherente aplicar unha mesma regra para as denominacións do grupo c.1) e c.2) e grafalos do mesmo xeito, tanto que o xenérico vaia acompañado dun específico como que non: Colexio Público de Vite, Colexio Público Celso Emilio Ferreiro...

Establecemos a seguir unha clasificación do emprego da maiúscula e da minúscula segundo distintas referencias.

↑ Voltar ↑

Nomes referidos a persoas en divindades

Maiúscula Minúscula
• Os nomes e apelidos, incluídos os alcumes, pseudónimos e hipocorísticos: Emilia Pardo Bazán, Celso Emilio Ferreiro, Ben-Cho-Sey, Rañolas, Farruco, Xocas...

• As denominacións de divindades: Deus, Alá, Xehová...
• O seres mitolóxicos ou da crenza popular: Xúpiter, a Santa Compaña, Barriga Verde, Pedro Chosco...

• Os nomes de obxectos, aparellos, produtos, enfermidades etc. que pasan a ser designados co nome propio do seu descubridor, inventor, fabricante ou persoa que os popularizou: Ten alzhéimer; Sabe ler en braille.
↑ Voltar ↑

Nomes xeográficos, de monumentos, de edificios, de instalacións e das partes destes

Maiúscula Minúscula
• Os nomes de planetas, constelacións e estrelas: a Vía Láctea, a Lúa, a Terra, Marte...

• As denominacións xeográficas e xeopolíticas: Oriente Próximo, o Terceiro Mundo...
• Os topónimos: Galicia, España, Barcelona...
• No caso dos topónimos galegos, se levan artigo este tamén se escribirá con inicial maiúscula: A Veiga, O Carballiño... No caso de ir precedido dunha preposición, o artigo do topónimo contrae con esta, segundo a regra xeral: O Concello da Baña asinou un convenio coa Deputación da Coruña.
• En topónimos non galegos, de levaren artigo, este tamén se escribe con maiúscula: Representantes da Xunta de Galicia participaron en El Hierro na Conferencia Sectorial de Turismo.
• A designación xenérica dos accidentes xeográficos cando forma parte do topónimo: a Costa da Morte, a Serra de Outes...
• O símbolo dos puntos cardinais: N, S, E (ou L), W (ou O), NE (ou NL), NW (ou NO) SE (ou SL), SW (ou SO).
• Os puntos cardinais cando se empregan nun sentido xeográfico-político: Os países do Sur non teñen un nivel mínimo de benestar para a súa poboación.
• O nome dos puntos cardinais ou referencias xeográficas cando forma parte dun nome propio de lugar: Corea do Norte, Oriente Medio, o Polo Norte, Iemen do Sur... (pero a España do norte, a Italia meridional, Alemaña occidental...).
• Nos nomes de monumentos e edificios singulares, todos os substantivos e adxectivos: o Museo do Pobo Galego, a Casa das Ciencias, o Pazo dos Deportes de Ourense, o Pazo de Raxoi, o Edificio Administrativo de San Caetano, o Edificio Administrativo de San Lázaro...

• As palabras sol, terra e lúa nos contextos que non son propios de astronomía: Unha posta de sol; Hai que ter os pés na terra; Hai que plantar en lúa chea...

• O adxectivo que acompaña o nome dunha entidade xeográfica, cando é puramente de situación física: Europa meridional, África setentrional...
 • A designación xenérica dos nomes de demarcacións e divisións territoriais: a provincia de Ourense, a comarca de Deza...
• A designación xenérica dos nomes de accidentes, lugares xeográficos e indicativos de situación ou enderezo: o río Sil, o monte Pindo, a parroquia de Santa Cristina de Fecha, a cidade de Lugo, a rolda da Muralla, a avenida de Arteixo...
• O nome dos puntos cardinais cando fai referencia a coordenadas xeográficas, á dirección ou orientación referente a estes puntos: O norte da cidade está colapsado hoxe; O sur da rexión sufriu inundacións; O acceso leste da cidade xa está aberto; o vento do sur anuncia chuvia...
• As designacións xenéricas de edificios e instalacións e das dependencias destes: o auditorio municipal de Cangas, a biblioteca municipal de Melide, o castelo de Vimianzo; o mosteiro de Samos, o polígono industrial do Milladoiro, o recinto feiral de Amio, o parque eólico de Zobra, o salón de sesións, a sala de xuntas...

↑ Voltar ↑

Profesións, cargos oficiais, títulos nobiliarios e dignidades eclesiásticas

Maiúscula Minúscula
• As abreviacións dos tratamentos protocolarios e de cortesía (de se expresaren en forma completa van en minúscula):

don/dona → D/Dª
ilustrísimo/a → Ilmo.; Ilma.
reverendo → Rvdo.

 • As denominacións de cargos, empregos, títulos nobiliarios e académicos, así como os cargos eclesiásticos: alcalde, arcebispo, conde, conselleira, director xeral, maxistrada, papa, presidente, secretaria xudicial, xuíz...

• Escribiremos tamén en minúscula, xeralmente, a palabra rei. Porén, en certas fórmulas moi consolidadas ou en contexto protocolarios, adoita empregarse a expresión El-Rei. Así, nas leis galegas aplícase a fórmula: Por todo o exposto, o Parlamento de Galicia aprobou e eu [...], promulgo en nome de El-Rei a Lei[...].
• As denominacións de profesións: albanel, arquitecta, auxiliar de clínica, enxeñeiro, médica, pediatra...

↑ Voltar ↑

Nomes de animais e plantas

Maiúscula Minúscula
• Os nomes propios de animal así como os animais mitolóxicos, históricos ou literarios: Marela, Merlo, Pegaso, Platero...

• Nos nomes científicos irá en maiúscula o primeiro termo (nome do xénero) e en minúscula o segundo (nome da especie): Brassica napus, Mytilus galloprovincialis...
• Os nomes latinos con que se designan os taxons zoolóxicos e botánicos superiores ao xénero: O Octopus vulgaris clasifícase dentro da clase Cephalopoda, orde Octopoda e familia Ostopodidae.
• Nas denominación das razas que conteñen un topónimo, este mantense con maiúscula inicial: galiña de Mos, gato de Angora...

• Os nomes comúns: abadexo, carballo, castiñeiro, mimosa, xouba...

• Os nomes galegos con que se designan os taxons zoolóxicos e botánicos superiores ao xénero: O carballo é unha árbore anxiosperma da familia das fagáceas.
• Os adxectivos ou substantivos que se usan para designar as distintas razas: porco celta, vaca caldelá, rubia galega...

↑ Voltar ↑

Entidades, institucións, organismos e outras agrupacións formalmente constituídas

Maiúscula Maiúscula ou minúscula segundo o contexto
• Os nomes propios de entidades (públicas e privadas) formalmente constituídas, con independencia do seu carácter ‒administrativo, cultural, político, comercial, relixioso, artístico...: a Comunidade Autónoma de Galicia, a Cruz Vermella, o Concello de Xermade, o Consello de Contas, Fenosa, a Fundación Pública de Medicina Xenómica, a Policía Local de Begonte, a Real Academia Galega, a Seguridade Social (como ente), o Sindicato Labrego Galego, a Xunta de Galicia, a Universidade de Vigo...

• Neste mesmo caso incluímos a expresión Forzas Armadas cando nos referimos de forma particularizada ás do Estado español.
• Os substantivos, cando significan entidade (xurídica, política, relixiosa...) ou colectividade como organismo determinado, aínda que non os adxectivos que os acompañan: a Igrexa católica, a Administración galega, os órganos da Administración pública, o Estado español, o Parlamento galego...
• Os nomes dos rexistros públicos: o Rexistro Xeral da Xunta de Galicia, o Rexistro Civil, o Rexistro Mercantil, o Rexistro da Propiedade, o Rexistro Oficial de Auditores de Contas...
• Todos os substantivos e adxectivos que forman parte dos nomes de grupos ou movementos literarios ou musicais, os nomes das agrupacións artísticas (musicais, teatrais...) e tamén dos clubs e equipos deportivos: Berrogüeto, o movemento poético Cravo Fondo, as Irmandades da Fala, Luar na Lubre, Real Club Celta, Producións Teatrais Excéntricas, Sarabela Teatro...

 • As denominacións xenéricas escríbense en minúscula: Segundo a normativa da correspondente comunidade autónoma ... Cada concello ten que aprobar o seu orzamento; Non é competencia da policía local vixiar as estradas interubanas; Os traballadores da universidade están en folga; O sindicato maioritario na empresa rexeitou o convenio...

• Por entender que é unha denominación xenérica, escribiremos en minúscula a expresión forzas e corpos de seguridade (do Estado).
• Hai que ter en conta que en moitos casos pode coincidir o nome do órgano co cargo da persoa que o ocupa. A diferenza entre ambos, ademais de polo contexto, estará marcada polo uso da maiúscula para o órgano e da minúscula para o cargo: O Valedor do Pobo é o órgano encargado de velar polo respecto dos dereitos e das liberdades de todos os cidadáns fronte a O valedor do pobo asistiu onte á sesión do Parlamento.
• Nas denominacións dos rexistros cun nome extenso, só escribiremos con maiúscula a primeira palabra: Rexistro administrativo especial de mediadores de seguros, corredores de reaseguros e dos seus altos cargos; Rexistro de titularidade compartida das explotacións agrarias de Galicia...

↑ Voltar ↑

Empresas, marcas e denominacións de orixe

Maiúscula Minúscula
• Os nomes de empresas: Finsa, Frigolouro, Inditex, Pescanova...

• As marcas comerciais: A Churrusquiña, Calvo, Estrella Galicia, Viña Costeira...
• O nome das denominacións de orixe. O xenérico denominación de orixe exprésase en minúscula, agás cando se integra no nome do órgano ou entidade reguladora: a denominación de orixe Rías Baixas, a denominación de orixe Pemento de Herbón, o Consello Regulador da Denominación de Orixe Ribeira Sacra...
• O nome das indicacións xeográficas. De iren acompañadas do xenérico, este exprésase en minúscula: a indicación xeográfica Lacón Gallego, a indicación xeográfica Licor de Herbas de Galicia, a indicación xeográfica Queixo do Cebreiro...
• As denominacións de programas e sistemas informáticos, así como as redes sociais, portais e buscadores da internet, xa que son nomes comerciais ou rexistrados: Google, Internet Explorer, Mozilla Firefox, Windows Vista...

 • Cando unha marca ou un nome comercial pasa a referirse a unha clase de obxectos ou produtos coas mesmas características, o nome propio convértese en nome común: Utilizarase un analxésico xeral tipo aspirina.
↑ Voltar ↑

Actividades educativas

Maiúscula Minúscula
Ensino universitario

• A denominación das facultades e escolas (incluíndo os xenéricos): a Escola de Enxeñaría Industrial, a Escola Universitaria de Relacións Laborais, a Facultade de Matemáticas...
• A denominación das áreas e dos departamentos (incluíndo os xenéricos): a Área de Ciencias Experimentais, a Área de Ciencias Sociais e Xurídicas, o Departamento de Histoloxía, o Departamento de Lingüística Xeral...
• As denominacións das cátedras (incluíndo o xenérico): é titular da Cátedra de Latín, a Cátedra de Microbioloxía organiza uns cursos sobre as novas técnicas...
• Os títulos académicos (o xenérico escríbese en minúscula): cursou a licenciatura de Dereito, terminou o grao en Economía, graduouse en Filoloxía Románica...
• Os másters e os programas de doutoramento (o xenérico exprésase en minúscula): un máster universitario en Bioloxía Molecular, un máster en Investigación e Economía Aplicada, un programa de doutoramento en Historia Contemporánea...
• Os nomes das materias de estudo e das áreas de coñecemento (o xenérico exprésase en minúscula): a área de coñecemento de Ciencias da Computación e Intelixencia Artificial, a materia de Antropoloxía Simbólica, a disciplina de Metodoloxía da Programación...

Ensino non universitario (primaria, ESO, FP e bacharelato)
• Os nomes das materias ou disciplinas (o xenérico escríbese en minúscula): a materia de Coñecemento do Medio, a disciplina de Debuxo, Educación Física, Lingua e Literatura Galega, Matemáticas...
• Os nomes das distintas modalidades de bacharelato (o xenérico escríbese en minúscula): bacharelato de Artes, bacharelato de Humanidades e Ciencias Sociais, bacharelato de Ciencias e Tecnoloxía...
• Os nomes dos ciclos formativos e familias da FP e dos seus títulos (o xenérico escríbese en minúscula): grao superior de Animación e Actividades Físicas e Deportivas da familia de Actividades Físicas e Deportivas, grao medio de Xestión Administrativa da familia de Administración e Xestión, grao medio de Produción Agroecolóxica da familia Agraria, técnico especialista en Análise Instrumental...
• Nos nomes dos módulos profesionais e das unidades formativas escribiremos só a primeira con maiúscula:

Módulo profesional: Xestión financeira
Unidade formativa: Produtos e servizos financeiros
• Os nomes dos ciclos educativos: a educación primaria, a educación secundaria obrigatoria, o bacharelato, o ensino universitario, unha licenciatura, un grao...

• Os substantivos e adxectivos que forman parte do nome das disciplinas científicas e das diversas ramas do coñecemento consideradas como tales e non como denominacións de títulos académicos ou materias de ensino: a sintaxe é unha parte da gramática, a xenética está a conseguir grandes avances na medicina, a economía non sempre está ben planificada...
• Nos casos en que o nome das materias ou disciplinas resulte demasiado longo, só se grafará en maiúscula a inicial da primeira palabra: As artes plásticas: novos comportamentos artísticos desde os anos 60; Elaboración das decisións públicas e administración de recursos naturais; Teoría e historia dos xéneros no cinema, na radio e na TV...
• Neste último caso, cando se cite dentro dun texto e poidan xurdir dúbidas sobre a delimitación do sintagma, este escribirase entre comiñas: Os alumnos poderán elixir entre «Dereito social e público aplicado ao traballo social» e «Métodos e técnicas de investigación aplicadas ao traballo social»

↑ Voltar ↑

Premios, actividades educativas e sociais

Maiúscula en todos os substantivos e adxetivos Minúscula, ou maiúscula só na primeira palabra
• Os premios e condecoracións, tanto no que se refire ao xenérico coma ao específico: a Medalla de Ouro de Galicia, o Premio Xerais, a Orde Civil do Mérito Ambiental...

• Os campionatos, concursos e competicións deportivas: o Campionato Galego de Natación Sincronizada, a Copa de Galicia de Billarda, a Liga Galega de Baloncesto, os Xogos Olímpicos de Londres...
• Os eventos como festas, feiras, festivais, certames, mostras, exposicións etc.: a Bienal de Pontevedra, a XXIV Cata dos Viños de Galicia, o Certame Literario do Camiño, a Feira do Libro de Betanzos, a Festa da Empanada, a Mostra de Teatro de Ribadavia, o Salón do Automóbil...
• Os congresos, cumios e simposios: Conferencia Mundial de Linguas Minorizadas, IV Congreso de Linguaxe Administrativa, Cumio Mundial da Muller 2012, Simposio Galego de Viticultura,...
(Véxase Letra cursiva onde se fala de cursos)

• As denominacións de categorías xenéricas: Asistiu a un congreso de bioquímica; Hai que presentar un relatorio no simposio...

• Os títulos de comunicacións, relatorios e discursos escríbense en minúscula, excepto a inicial da primeira palabra. Escríbense, ademais, entre comiñas: Presentaron o relatorio «Experiencia vinculada ás competencias básicas» no I Congreso Virtual de Formación do Profesorado...
• No título dos cursos, xornadas e seminarios escribiremos a primeira palabra en maiúscula e o resto dos termos da denominación en minúscula: Curso de tecnoloxía dos alimentos, II Encontro de rehabilitación do camiño, Seminario de electrónica, Xornada de cogomelos
(Véxase Letra cursiva onde se fala de cursos)
• Se o título dos congresos, cumios e simposios ou do resto das denominacións dos eventos citados na columna da esquerda resulta demasiado extenso a maiúscula limitarase á primeira palabra: Campionato galego de concursos morfolóxicos do cabalo de pura raza galega, IV Certame galego de composición para bandas de música e sección sinfónica, Congreso galego-portugués de psicoloxía da actividade física e do deporte, Primeiro congreso galego de tecnoloxías de atención á diversidade na educación galega, Simposio galego sobre a enfermidade e o enfermo de alzhéimer e outras demencias,......

↑ Voltar ↑

Títulos de obras de creación, de artigos e de publicacións periódicas

Maiúscula en todos os substantivos e adxectivos Maiúscula só na primeira palabra
• Os títulos de publicacións periódicas (revistas, xornais, coleccións etc.), que, ademais, se escriben en cursiva: A Nosa Terra, Boletín Oficial del Estado, Diario Oficial de Galicia, Grial, El País, Lingua e Administración, Tempos Novos...

• Nos títulos dos boletíns oficiais das provincias só se grafan en maiúscula e en cursiva as dúas primeiras palabras: o Boletín Oficial da provincia de Lugo, o Boletín Oficial da provincia de Teruel...

 • As obras científicas, literarias, pictóricas, escultóricas, musicais, cinematográficas etc.: Flora e fauna de Galicia, Aires da miña terra, Memorias dun neno labrego, Muller con sella na cabeza, Negra sombra, O club da calceta, O lapis do carpinteiro...

• Os libros brancos, que son aqueles que conteñen documentos destinados a desenvolver programas políticos de actuación pública: o Libro branco da cinematografía e as artes visuais de Galicia, o Libro branco do ensino na música tradicional en Galicia...
• Os catálogos, inventarios e outros documentos similares: o Catálogo de montes veciñais en man común, o Catálogo nacional das cualificacións, a Clasificación nacional de actividades económicas, a Clasificación nacional de ocupación, a Enquisa de discapacidade, autonomía persoal e situacións de dependencia (EDAD), a Enquisa de poboación activa (EPA), o Inventario xeral de bens e dereitos do Estado...

↑ Voltar ↑

Nome de documentos oficiais (leis, decretos, ordes, códigos, documentos acreditativos...)

Maiúscula Minúscula
• Nos títulos dos acordos, decisións, directivas, decretos, disposicións, instrucións, ordes, leis, protocolos, regulamentos, resolucións, sentenzas etc. escríbese con maiúscula só a primeira palabra, que designa a clase de documento, así como os nomes propios que formen parte do título, cando se trate de actos concretos que se citen polo seu título completo, o seu título abreviado, a súa denominación habitual, a súa data ou o seu número: a Instrución IS-33, do 21 de decembro de 2011, sobre material radiolóxico...., a Lei da función pública de Galicia, a Lei orgánica 5/2000, do 12 de xaneiro, de responsabilidade penal dos menores, o Código civil, o Código penal, a Constitución española, o Protocolo de Quioto sobre o cambio climático, a Sentenza 24/2011, do 24 de marzo,...

• Todos os elementos significativos que forman parte do título de documentos oficiais históricos ou de gran relevancia en forma de tratados, convencións, declaracións etc.: a Carta das Nacións Unidas, a Convención de Xenebra, a Convención dos Dereitos do Neno, a Declaración Universal dos Dereitos Humanos, o Acordo Europeo de Libre Comercio, o Tratado de Roma...
• Cando citamos literalmente o título dunha parte que conforma unha lei ou outro documento oficial, escribirémolo entre comiñas e grafaremos en maiúscula a primeira palabra: O capítulo I leva por rúbrica «Disposicións xerais e ámbito territorial» e nel recóllese...

• As denominacións xenéricas ou anafóricas de leis, decretos, ordes... cando non van integradas nun título: Esta lei entrará en vigor o día da súa publicación; Mediante decreto da Xunta de Galicia desenvolveranse as competencias...; Cómpre unha orde para desenvolver o decreto...; Na exposición de motivos da lei faise referencia...; No ámbito de aplicación da directiva...

• As partes que conforman os documentos normativos: artigo, título, sección, disposición derradeira...
• Os documentos acreditativos: documento nacional de identidade, licenza de caza, número de identificación fiscal, pasaporte...
• Escribiremos todo en minúscula, excepto a inicial da primeira palabra, nos casos en que os títulos resulten demasiado extensos: Acordo nacional para a modernización da educación básica, Convención sobre a protección do patrimonio mundial, cultural e natural, Tratado internacional sobre os recursos fitoxenéticos para a alimentación e a agricultura...

↑ Voltar ↑

Plans, programas e proxectos

Maiúscula Minúscula
• Utilizaremos a maiúscula inicial na primeira palabra da denominación dos plans, programas e proxectos. Esta palabra adoita ser o xenérico: Plan de ordenación do litoral, Plan director de banda larga de Galicia 2010-2013, Plan galego de emprego, Plan galego de formación continua, Plan galego de inclusión social, Plan galego de investigación, innovación e crecemento 2011-2015, Plan de trastornos adictivos de Galicia 2011-2016, Plan de vida sen tabaco, Plan xeral de explotación marisqueira, Plan xeral de normalización lingüística, Plan xeral de ordenación municipal, Programa de desenvolvemento rexional, Programa de prevención de cancro de mama, Programa horizontal de apoio á innovación, Programa interuniversitario de cooperación...

• Cando os plans, programas e proxectos conten cunha denominación específica, podemos optar por grafar o xenérico en maiúscula ou minúscula segundo estea ou non integrado na denominación: plan Ágora-agora Recomercia, Plan Galicia, plan Galicia saudable, plan re-Emprende, Plan Renove, Plan Sapraga (Plan de salvamento en praias de Galicia), programa Lecer e benestar, programa Activa, programa Benestar en balnearios, programa operativo Feder, programa Preescolar na casa, programa Educar en familia, programa Abramos o círculo, programa Con elas, programa Erasmus, programa Leader Galicia 2007-2013, programa de cursos para a formación complementaria en linguas estranxeiras do alumnado, Cuale, programa Manuel Colmeiro, proxecto Abalar, proxecto Amorodo, Proxecto Home, Proxecto Meiga, Proxecto Terra, Proxecto Toponimia de Galicia, Proxecto Trasno, Proxecto Xcelens, Proxecto Xenoma Humano...

 • En contextos en que é claramente xenérico: Publicarase o plan de estudos en Dirección e Xestión en Enfermaría; Para tal fin, establecerase un programa de manexo e rotación que deberá ser aprobado especificamente para cada explotación pola consellería competente en materia de gandaría; ...a bases reguladoras do programa de bolsas destinadas aos cidadáns galegos residentes no exterior; O proxecto de reforma administrativa desenvolvido pola Xunta de Galicia permitiu dispoñer dun sistema de xestión integral para a tramitación dos procedementos administrativos;...
↑ Voltar ↑

Divisións temporais, etapas, acontecementos históricos, festividades conmemorativas e relixiosas

Maiúscula Minúscula
• Os nomes dos períodos en que se dividen a prehistoria e a historia: o Neolítico, a Idade dos Metais, a Alta Idade Media, a Idade Moderna...

• As etapas e acontecementos históricos singulares (políticos, culturais, relixiosos): o Cisma de Occidente; o Maio do 68, a Primavera de Praga, a Revolución Industrial, o Rexurdimento...
• No caso das guerras só é necesaria a maiúscula na parte específica, agás no caso dos dous conflitos mundiais e da guerra española do 36, en que o uso fixou como nome propio toda a expresión: a Guerra Civil, a guerra das Malvinas, a guerra dos Cen Anos, a guerra do Golfo, a Primeira Guerra Mundial...
• Os nomes de períodos e correntes claramente delimitados, cuxa denominación adoita coincidir co nome dun movemento artístico ou cultural: o Barroco, o Humanismo, o Neoclasicismo, o Rexurdimento...
• Todos os substantivos e adxectivos que designan festividades civís, relixiosas, políticas ou populares e tamén os nomes que designan feitos ou conceptos relixiosos: a Coresma, o Corpiño, o Día das Letras Galegas, o Entroido, o Nadal, o Primeiro de Maio, o Venres Santo...

 • A designación dos días da semana, dos meses e das estacións do ano: abril, primavera, sábado...

• As denominacións de estilos ou escolas de disciplinas artísticas concretas: o barroco, o gótico, o realismo máxico, o románico...

↑ Voltar ↑

Novas formas de organización administrativa: redes, sistemas, plataformas...

Maiúscula Minúscula
• A primeira palabra das denominacións que correspondan a formas de organización e estruturas consolidadas: o Sistema arbitral de consumo, o Sistema público de saúde, o Sistema universitario de Galicia, a Rede de bibliotecas de Galicia, a Rede de dinamización lingüística, a Plataforma de contratación do Estado, a Plataforma do sector naval galego, o Portal de arquivos españois, o Portal do empregado público, o Sistema de verificación de datos de identidade,...


Malia isto, naquelas denominacións que xa están moi consolidadas e que constitúen unha estrutura organizativa, denominadas en moitos casos polas súas siglas, poderanse escribir indistintamente todos os termos en maiúsculas:
Sistema Universitario de Galicia (SUG)/Sistema universitario de Galicia (SUG); Sistema Nacional de Saúde (SNS)/Sistema nacional de saúde (SNS); Sistema Nacional de Emprego (SNE)/Sistema nacional de emprego (SNE) ...

• As palabras que funcionan como xenérico: a empresa adxudicataria da plataforma loxística do Sergas comezou os traballos de desmonte; o novo portal está deseñado como un espazo que articula todos os contidos relacionados co DOG electrónico; ...o portal Eidolocal; ...a organización de accións promocionais de participación agrupada, rede de empresarios e profesionais de orixe galega...; por orde do ministro de Industria, Enerxía e Turismo determinaranse as instalacións da rede básica de gas natural que teñan a consideración de instalacións pertencentes á rede troncal de gas natural...; Real decreto polo que se establece un sistema de identificación e rexistro dos animais das especies ovinas e cabrúa; ...un sistema de seguimento e verificación da evolución do programa...
↑ Voltar ↑

Varios

As denominacións de impostos e taxas escríbense sempre en minúscula, aínda que as siglas que xeran se escriben sempre con maiúsculas: o imposto de actividades económicas (IAE), o imposto de bens inmobles (IBI), o imposto sobre a renda das persoas físicas (IRPF), o imposto sobre o valor engadido (IVE)...

O mesmo ocorre con outros nomes comúns que se adoitan ver escritos en siglas ou acrónimos: alta velocidade española (AVE), encefalopatía esponxiforme bovina (EEB), grupo municipal de intervención rápida (Grumir), índice de prezos de consumo (IPC), indicador público de rendas de efectos múltiples (IPREM), organización non gobernamental (ONG), política agrícola común (PAC), produto interior bruto (PIB), produto interior neto (PIN), prezo de venda ao público (PVP), renda de integración social de Galicia (Risga), renda per cápita (RPC)...

No caso dos acrónimos, só se escribe con maiúscula a inicial do primeiro termo e o resto en minúscula, mentres que a súa denominación extensa leva todos os elementos en maiúsculas: Asociación Española de Normalización (Aenor), Fondo de Garantía Salarial (Fogasa), Mercado Común do Sur (Mercosur)...

Cando estes acrónimos se lexicalizan pasan a escribirse con minúsculas: láser, mir, ovni, peme, uci...

↑ Voltar ↑

Traído desde "http://w_estdog-pro.xunta.es/index.php/Mai%C3%BAscula_e_min%C3%BAscula_en_inicial_de_palabra"
Ferramentas persoais
Xunta de Galicia